Bir standart olmasa da... |
Müəllif: Admin | Bölmə: Xəbərlər | Vaxt: 16-01-2016, 20:29 | Şərh sayı: (0) | Baxılıb: 227
Bir standart olmasa da...
Formal olaraq demokratik təcrübə üçün bir standart tapmaq çox çətindir. Haradasa seçki sistemində seçicilər kollegiyası fəaliyyət göstərir, başqa yerdə isə ümumi seçki sistemi qüvvədədir. Haradasa hakimiyyət uğrunda onlarla partiya mübarizə aparır. Başqa bir yerdə isə onların sayı iki olur. Bir yerdə prezident böyük səlahiyyətlərə malikdir. Amma elə ölkələr də var ki, orada bu qayda pozulur, prezident yalnız dövlətin simvolu qismində çıxış edir... Bunlar bir növ formal reallıqlardır. Və əsas məsələ ondadır ki, hər hansı siyasi institut, qanun və yaxud da vərdişlər demokratik təcrübə üçün maneə olmasın...
Həm də əsas bilirsiniz nədir? Odur ki, bütün hallarda düzgün və demokratik seçki keçirilsin. Odur ki, ölkədə həqiqətən də güclü partiyalar olsun. Odur ki, demokratiya formal xarakter daşımasın...
Bütün bunları niyə görə qeyd edirik? Bu ili böyük bir iqtisadi böhranla qarşıladıq. Amma buna rəğmən onu multikulturalizm ili elan etdik. Olsun. Ölkənin tolerant və multikultural bir diyar kimi tanınması həqiqətən də bizim maraqlarımıza cavab verir. Qarabağ probleminin də həlli əhəmiyyətli dərəcədə bundan asılıdır. Ona görə ki, ölkə ilə tanış olan istənilən adam özü-özünə bir sual verəcək: əgər burada onlarla xalq çox normal şəkildə bir yerdə yaşayırsa niyə ermənilər yaşaya bilməsin? Bu suala cavab tapılanda bəlkə də Qarabağ problemi ölü nöqtədən tərpənəcək...
Amma demokratiya və multikulturalizm təkcə xaricilərə nümayiş etdirmək üçün deyil. Bu, bizim özümüzə də lazımdır. Başa düşməliyik ki, tolerantlıq tək dini və etnik müxtəlifliyə mnasibətdə özünü təzahür etdirmir. Fərqli olan ictimai və siyasi dəyərlər də ola bilər. Onlara münasibətdə də tolerantlıq və ya dözümlülük nümayiş etdirməyi bacarmaq lazımdır...
Bəs reallıqda nə baş verir? Biz ən yaxşı halda struktur islahatları haqqında danışa bilirik. Struktur islhatları da vacib məsələdir. Onlar qərarların tez və optimal şəkildə həllinə yardımçı olur. Fəqət, ölkədə siyasi islahatlar aparmaq və normal siyasi sistem qurmaq lazımdır.
Azərbaycanda hakimiyyətin ən böyük qüsuru nədir? Bunlar qəbul edə bilmirlər ki, heç bir hökumət, hətta ideal hökumət belə özü-özünə nəzarət edə bilməz və biz bu həqiqəti nə qədər tez qəbul etsək, bir o qədər yaxşı olar...
Demokratiya nə vaxt yox olur? O halda ki, bir siyasi qüvvə hökumətə, parlamentə və məhkəməyə şəriksiz nəzarət edir. Belə halda demokratiyadan bəhs etmək tamamilə lüzumsuz bir məşğuliyyətə çevrilir...
Doğrusu, ölkədə nə vaxtsa həqiqi siyasi islahatların aparılmasına ümid etmirik və bunu müxalif düşüncəli olduğumuzdan deyil, sadəcə, acı reallığı vurğulamaq üçün deyirik. Həm də buna təəssüf edirik. Hakimiyyət heç bir halda qəbul etmək istəmir ki, əgər bu gün müxalifət yoxdursa və yaxud da çox zəifdirsə, bu, o demək deyil ki, əbədi olaraq belə davam edəcək...
Sosial narazılıqlarla siyasi etirazlar arasındakı məsafə gözlə qaş arasındakı məsafə qədərdir. İndi narazılıq böyükdür. Düzdür, o, fəal formalarda təzahür etmir. Amma kifayət qədərdir. İnanın ki, ölkədə həqiqi seçkilər keçirilsəydi bu halda hakimiyyət üçün o qədər də yaxşı olmazdı...
Cəmiyyətdə uzun müddət ərzində neqativ enerjinin toplanmasına imkan vermək olmaz. Bütün hallarda “sosial nəfəsliy”ə ehtiyac var. Bəli, hələ qədim yunanlar deyirdi ki, təbiət boşluğu sevmir. Siyasət də belədir. O, vakuumu sevmir. Ölkədə normal siyasi rəqabətə söykənən siyasi sistem olmayanda hər cür radikal tendensiyalara yol açılır...
Bu yaxınlarda Avropa ölkələrindən biri haqqında süjet verirdilər. Təsəvvür edin, ölkədə həbsxanalar bağlanır! Deməli, insanlar heç də təbiətən cinayətə və cinayətkarlığa meylli olmurlar, onları cinayət törətməyə əksər hallarda elə sosial reallıqlar sövq edir...
Bəzən islahatları inzibatçılığa qarşı qoyurlar. Amma inzibatçılıq həmişə qalacaq. İslahatlar sadəcə, onların çevrəsini daraldır. Bunu niyə vurğulayırıq? Demək istədiyimiz budur ki, inzibati metodlar özünü tükəndirib. Bu yolla nə qədər effekt əldə etmək mümkünsə, artıq əldə edilib...
Bu gün baş verənlər – kadrların “dönüklüyü”, yarıtmazlığı, böyük korrupsiya və inhisarçılıq əslində avtoritar siyasi sistemin total böhranının nəticəsidir. Fəqət hakimiyyət bu həqiqəti qəbul etmək istəmir. Onlara elə gəlir ki, ciddi siyasi dəyişikliklər aparmadan da yaxşı nəticələrə nail ola bilərlər...
Amma bu, böyük yanlışlıqdır. Bu yanlışlıqdan nə qədər tez çəkinsək, bir o qədər yaxşıdır. Məsəl var, deyirlər ki, ziyanın yarısından qayıtmaq da böyük işdir...
musavat.com
Oxşar Xəbərlər:
İnformasiya
Qonaq qrupunda olanlar istifadəçilər bu xəbərə şərh əlavə edə bilməz.
Qonaq qrupunda olanlar istifadəçilər bu xəbərə şərh əlavə edə bilməz.
Şərhlər