Suriya savaşı - müsəlmanların davası deyil, çünki... |
Müəllif: Admin | Bölmə: Xəbərlər | Vaxt: 2-12-2015, 00:06 | Şərh sayı: (0) | Baxılıb: 244
Suriya savaşı - müsəlmanların davası deyil, çünki...
Yaxın Şərqdə növbəti ABŞ-Rusiya qarşıdurması yaşanır, İslam və müsəlmanlar bu savaşda sadəcə, vasitədir...
Avropada nəşr olunan ərəb dilli “əş-Şərq əl-Ovsat” (“Orta Şərq”) qəzetinin yazdığına görə, təyyarə olayından sonra Türkiyə artıq bir neçə gündür Suriyada hərbi təyyarələrin uçuşlarını dayandırıb. Buna qədər Türkiyə aviasiyası Suriya ərazisindəki terror hədəflərini bombalayırdı.
Qəzet yazır ki, bu tövsiyəni Türkiyəyə Amerika rəhbərliyi verib. Əsas səbəb kimi bölgədə gərginliyin daha da artmaması və Rusiyanın qisas ala biləcəyi göstərilib.
Bilindiyi kimi, ruslar artıq Laziqiyyə limanına S-400 hava hücumundan müdafiə qurğuları gətiriblər. Putin açıq bəyan edib ki, Rusiya güclərinə təhdid yarandığı zaman hədəflər məhv ediləcək. Doğrudur, Türkiyə tərəfi bunu inkar edib, əməliyyatların, sadəcə, fasilə verildiyi üçün dayandırıldığını deyib. Yenə də eyni mənzərə, eyni adlar - Amerika və Rusiya...
İstənilən halda yuxarıda təsvir olunan bu tablo bir sualı ağıllara gətirir: Suriya savaşı kimin savaşıdır? Müsəlmanların, yoxsa başqa qüvvələrin? Doğrudanmı, Suriyada 4 ildən artıqdır davam edən savaşın tərəfləri Bəşər Əsəd və onun bir-birini qəbul etməyən, qarışıq müxalifləri, sünni və şiələr, yaxud da İran, Türkiyə, Qətər, Səudiyyə Ərəbistanıdır? Yoxsa bu savaş Vyetnamdan, Əfqanıstandan sonra Qərb və anti-Qərb blokunun (daha əvvəl bu blokun aparıcı qüvvəsi SSRİ idi) növbəti bir qarşıdurmasıdır?
Əlbəttə, indi bu savaşla bağlı hər tərəfin öz arqumenti var. Ruslar terrorun öz torpaqlarına gəlməsməsi (İŞİD dəfələrlə Rusiyanı təhdid edib) üçün Suriyaya əsgər göndərdiklərini deyirlər. Qərb Parisdən sonra baş şəhərlərin terrorun hədəfi olmaması, terroru öz “beşiyində” boğmaq üçün əsgərlərini Yaxın Şərqə (artıq ABŞ quru qoşunları Şimali İraq ərazisinə daxil olub) göndərdiyini bəyan edir.
Haqlı iddiadır bir baxımdan. Amma o zaman nədən Vyetnamda, Əfqanıstanda, indi də Suriyada Amerika və Rusiya, eləcə də onların hər ikisinin müttəfiqləri terror dedikləri bəlaya qarşı eyni cəbhədə dayanıb döyüşmürlər? Hər zaman bu ölkələr mütləq bir-biri ilə savaşan tərəfləri dəstəkləyirlər?
Bəli, İŞİD və onun kimi başqa qruplar “İslam xilafəti” quracağını bəyan edib, 7-ci əsr qaydalarına uyğun dövlət qurmaq istəyir, metodu da qəddar və sərtdir. O da aydındır ki, nə Rusiya, nə də ABŞ İŞİD-in qurduğu dövlətlə qonşu olmağa hazırlaşmır. Amma yenə də ona qarşı bir cəbhədə ola bilmirlər.
Bunun isə əslində sadə səbəbi var: Çünki hər iki tərəf öz marağı üçün savaşır. Vyetnamda, Əfqanıstanda olduğu kimi savaşan əslində Amerika və Rusiyadır. Vyetnamda rəsmi olaraq 52 min Amerika əsgəri, Əfqanıstanda 15 min yenə rəsmi olaraq Sovet əsgəri bu ölkələrin daxili münaqişələrini, hansı ölkədə hansı rejimin qalib olmasına görə ölmədi. Və təbii ki, 60-cı illərdə dünyada mübarizə ideologiyası olaraq kommunizm dəbdə idi. İndi isə savaş üçün münasib şərtlər müsəlman dünyasında yaranıb və islamçılıq ən rahat savaş vasitəsinə çevrilib - eləcə də müsəlmanlar.
Bu mənada nə Əfqanıstan, nə də indi Suriyada savaş müsəlmanların savaşı deyil, baxmayaraq ki, savaşan tərəflər müsəlmanlardır. Qəbul etmək nə qədər ağır olsa da, müsəlman ölkələri, müsəlmanlar bu savaşın vasitələridir. Müəyyən amillər səbəbindən savaşın yeri müsəlman ölkəsi və tərəfləri müsəlmanlar olub.
Təbii ki, İranın, Türkiyənin, Səudiyyə Ərəbistanı, hətta Qətərin belə Suriya məsələsində hansısa mənfəətləri var. Amma bu, həlledici, 4 illik savaş aparmaq üçün ediləcək savaş deyil. İranın Bəşər Əsədin qalması və bunun vasitəsilə Livana qədər uzanan strateji xətti qoruyub saxlamaq hədəfi var. Türkiyənin və Səudiyyə Ərəbistanının bu xətti qırmaq, Suriyada özünə yaxın rejim qurmaq kimi istəkləri var. Bu istək hər zaman olub, lakin heç zaman Səudiyyə Ərəbistanı Əsədi devirmək üçün müharibə etməyib. Hətta 1980-ci illərdə Hama qırğını zamanı belə bunu etməyə çalışmayıb. İndi bir-birinə düşmən olan, az qala efirdən lənət oxuyan müsəlman liderlər 5 il əvvələ kimi yaxın dost idilər, savaş bitdikdən sonra da dostlaşa bilərlər, ən azı hakimiyyətlər səviyyəsində.
Bu mənada yenə yuxarıdakı abzasa qayıtsaq, aydın olur ki, Suriyada savaşın həqiqi tərəfləri Rusiya və Amerikadır, daha doğrusu, onların maraqlarıdır. Müsəlmanlar isə bu savaşın, sadəcə, kiçik maraqları uğurunda savaşdırılan tərəfləridir. Bu savaşın ideologiyası məzhəb və ya islam radikalizmi (necə istəsəniz, adlandıra bilərsiniz), döyüşçüləri böyük ölçüdə müsəlmanlar, döyüş meydanı isə müsəlman ölkəsidir.
O da aydındır ki, tezliklə ABŞ və Rusiya Suriya mövzusunda anlaşsalar və ya Vyetnamda, ya da Əfqanıstanda olduğu kimi, tərəflərdən biri uduzub geri çəkilsə, savaş dayanacaq. Amma təbii ki, bu savaşın yaraları və Əfqanıstanda təməli qoyulmuş məzhəb savaşının, dini təkfirçilik sonradan İraq savaşında “yararlı alət” olduğu kimi çox güman ki, Suriya savaşında formalaşan “alətlər” də növbəti savaşlar üçün yaxşı vasitə olacaq. Yəməndə artıq bunun ilkin əlamətləri var.
Kənan Rövşənoğlu
musavat.com
Oxşar Xəbərlər:
İnformasiya
Qonaq qrupunda olanlar istifadəçilər bu xəbərə şərh əlavə edə bilməz.
Qonaq qrupunda olanlar istifadəçilər bu xəbərə şərh əlavə edə bilməz.
Şərhlər