2016-cı ildə hökumət ASAN-laşacaqmı... |
Müəllif: Admin | Bölmə: Xəbərlər | Vaxt: 2-02-2016, 14:25 | Şərh sayı: (0) | Baxılıb: 228
2016-cı ildə hökumət ASAN-laşacaqmı...
Ekspertlər təkliflər verirlər, ancaq...Hələ ötən ildən 2016-cı ildə ölkədə əksər sahələrdə ASAN xidmət idarəçilik modelinə keçidin mümkün olacağının anonsu verilib. Əksər ekspertlər belə hesab edir ki, bu model əksər dövlət və hökumət strukturlarında tətbiq edilməlidir. Bəs hökumətin əksər strukturlarını ASAN-a keçirmək niyə mümkün olmur? Ekspertlərin bu məsələdə fikirləri maraqlıdır...
Ekspert Natiq Cəfərli məsələ ilə bağlı musavat.com-a bildirib ki, bir çox sahələrin ASAN-laşmasına ehtiyac var: “Əslində ASAN Xidmətin yaradılması həm də bir etiraf idi ki, hökumət strukturunu, ənənəvi hökumət islah etmək mümkün deyil. İslah olunmurlar bunlar. Ona görə ASAN Xidmət bir paralel qurum kimi yaradıldı. Effekti də oldu. İnsanlardan rəğbət də gördü. Çünki ASAN Xidmətdən istifadə daha rahat oldu və insanlar növbəsiz və personalla qarşılaşaraq öz problemlərini həll edirdilər. Amma bu, idarəetmənin tamamilə ASAN-a verilməsi kimi bir ideyanın ortaya atılması bir az problematik görünür. Yəni Azərbaycanda bir çox sahələr var ki, o sahələrdə problem çoxdur. Məsələn, məhkəmə sahəsi. Onu necə ASAN Xidmətə vermək olar? Mümkün deyil. Və yaxud vergilərin toplanması, vergi yığılması, gömrük məsələlərini necə ASAN-a verəsən? ASAN-a ancaq gömrük bəyannaməsinin təsdiq olunmasını vermək olar, kargüzarlığı vermək olar. Amma fəaliyyətin özü ki, sərhədlərdə baş verir, onu ASAN Xidmət necə həyata keçirəcək? Ölkədə problem odur ki, ASAN Xidmətin genişləndirilməsindənsə hökumətin özünü ASANlaşdırmaq lazım idi. Hökumət özü ASAN olmalı idi, nəinki ayrıca bir struktur yaradılsın. Bu struktur effektivdir. Amma bu, idarəetmədə olan problemləri aradan qaldırmır təəssüf ki. Məişət korrupsiyasının qarşısını almaqda xidməti oldu. Əvvəllər, məsələn, rayon polis şöbəsinə gedib vaxtından qabaq pasport, yaxud şəxsiyyət vəsiqəsi almaq istəyirdinsə, rüşvət verirdin. İndi dövlət büdcəsinə pul ödəyirsən, çox mədəni xidmət alırsan. Ona görə hökumətin, dövlətin bir çox funksiyaları var ki, onu ASAN Xidmət həyata keçirə bilməz. Polis sistemi, məhkəmə, ədliyyə sistemidir, biznes sferalarıdır, gömrüyün, verginin tənzimlənməsidir, qanunvericilik orqanının işidir. Yəni ASAN Xidmət qanunvericilik orqanının işini həyata keçirə bilməz axı. Normal, çevik parlament formalaşmalıdır ki, orada müzakirələr olsun. Bu, formalaşmırsa, ASAN Xidmət necə etsin? Ona görə də ASAN-ın bu günə qədər qazandığı uğurların tətbiqini digər dövlət strukturlarında həyata keçirmək lazımdır. Belə demək mümkünsə, hökuməti ASAN-laşdırmaq lazımdır”.
Ekspert Ərəstun Oruclu isə qeyd edib ki, söhbət birbaşa ASAN Xidmət deyilən qurumun əhatə dairəsinin artırılmasından gedirsə, burada mane olan bir çox məqamlar var: “Birincisi texniki imkanlardır. Yəni hər şeyi bir xidmətin üzərinə yükləmək düzgün deyil. Onda heç hökumətə, nazirliklərə ehtiyac olmazdı. Yəni müəyyən funksiyalar var ki, onları ASAN Xidmət adlı qurum vasitəsilə həyata keçirmək mümkündür. Və kifayət qədər uğurla keçirilir də. Amma hər şeyi bu xidmətin üzərinə yükləmək olmaz. Birincisi, texniki imkanların məhdudiyyəti məsələsi var. Digər tərəfdən, o ölkədə faktiki olaraq bu cür situasiyaya nəzarət edən bir yeni qurumun yaradılması da düzgün deyil. Hakimiyyət idarəçilik sisteminin çox mühüm şərtlərindən biri vəzifə və səlahiyyət bölgüsüdür. Bütün səlahiyyətlər, bütün vəzifələr ASAN Xidmətin üzərinə düşəcəksə, təbii ki, sonda ASAN Xidmət faktiki olaraq ölkədə hökumət demək olacaq. Bir də onun funksiyasına uyğun məqamlar var, aid olmayanları necə ASAN Xidmətə keçirmək olar? Digər tərəfdən, korrupsiya ilə mübarizənin yolu bir tək ASAN Xidmət yaratmaq deyil, yolları çox sadədir. Korrupsiyaya son qoyulur, rüşvət piramidası ləğv olunur, bununla məsələ bitmiş olur. Hökumətin idarəçilik prinsipləri iyerarxiyası korrupsiya, rüşvət üzərində qurulursa, bunun qarşısını bir xidmətlə almaq mümkün deyil. Çünki bunu həyata keçirmək üçün motivlər olmayacaq”.
Qeyd edək ki, əksər ekspertlərə görə, bir çox strukturlara aid işlərin asanlaşdırılması və şəffaflaşdırılması günün tələbidir. Bildirilir ki, bir neçə il əvvəl ASAN Xidmətin yaradılması maraqlı bir sosial innovasiyadır. Həmçinin qeyd edilir ki, dövlət xidmətlərinin bütün sahələrində olan problemləri həll etmək üçün həmin funksiyaların hamısının ASAN Xidmətə ötürülməsi heç də çıxış yolu kimi görünmür. ASAN Xidmətin təşkilinə və fəaliyyətinə bir islahat elementi, pilot layihə kimi yanaşmaqla, özünü doğruldan bu layihəni bütün dövlət qurumlarının fəaliyyətinin oxşar formada təşkilinə keçməklə genişləndirmək daha məqsədəuyğun olardı. Yəni əslində ayrı-ayrı funksiyaların ASAN xidmətə ötürülməsi ilə deyil, ASAN xidmətin iş təcrübəsini bütün dövlət qurumlarına ötürməklə islahatı başa çatdırmaq daha yaxşı olardı.
Oxşar Xəbərlər:
İnformasiya
Qonaq qrupunda olanlar istifadəçilər bu xəbərə şərh əlavə edə bilməz.
Qonaq qrupunda olanlar istifadəçilər bu xəbərə şərh əlavə edə bilməz.
Şərhlər