Siqaretə görə aksiyalar niyə keçirilmədi? |
Müəllif: Admin | Bölmə: Xəbərlər | Vaxt: 19-01-2016, 14:50 | Şərh sayı: (0) | Baxılıb: 268
Siqaretə görə aksiyalar niyə keçirilmədi?
Ekspertlər maraqlı səbəblər söyləyir21 dekbar devalvasiyasından sonra Azərbaycanda siqaretin qiyməti təxminən 70-80 faiz bahalaşdı. Hesablamalara görə, siqaretin qiyməti son bir ildə 100 faiz artıb. Buna baxmayaraq, nədənsə ən çox kişilər tərəfindən istehlak olunan siqaretə görə etirazlar müşahidə olunmadı. Səbəb nədir? Siqaret aksiyası olarsa, Azərbaycanda necə qarşılanar?
Sosioloq Əhməd Qəşəmoğlu bu cür etiraz aksiyasının keçiriləcəyini güman etmədiyini bildirib: “Çörəyin, unun bahalaşmasına görə etirazlar oldu. Çünki çörəksiz yaşamaq mümkün deyil. Bu məsələdə ailə, uşaq amili də var. Buna görə də çörəyin bahalaşmasına qarşı etriaz birinci növbədə olmalı idi. Ola bilsin, siqaretlə bağlı da etirazlar keçirilsin. Lakin siqaret çəkən bir dəstədir”.
Sosioloq siqaretə görə aksiya keçirilərsə, bunun lokal xarakter daşıyacağını deyib: “İnanmıram ki, bu cür aksiya aktiv qarşılansın. Olsa da lokal xarakter daşıyacaq, elə də təsiri olmayacaq. Artıq bəzi təşkilatlar bu cür məsələlərlə bağlı öz təkliflərini hazırlayıblar. Bu günlərdə sosial problermlərin həlli üçün qərarlar qəbul ediləcəyi gözlənilir”.
İqtisadçı Natiq Cəfərli isə siqaretin az qala iki dəfə bahalaşmasının səbəblərindən danışıb. O, vurğulayıb ki, əsas səbəblərdən biri ölkədə tütünçülük ənənələrinin aşağı səviyyədə olmasıdır: “Tütün məhsullarının hamısı xaricdən gətirilir. Azərbaycanda tütünçülük ənənələri demək olar ki, çox aşağı səviyyədədir, idxaldan kifayət qədər asılıyıq. Manatın gələcək taleyinin qaranlıq olduğunu nəzərə alsaq, deyə bilərəm ki, manat dəyərdən düşdükcə, siqaretin qiyməti qalxacaq”.
Məlum olduğu kimi bu günlərdə bahalaşan unun qiyməti bölgələrdə keçirilən etirazlardan sonra aşağı salındı. Lakin az qala iki dəfə bahalaşan siqaretin qiymətlərində tənzimlənmə yanvarın 18-də oldu.
İqtisadçı bu cür tənzimlənmənin əleyhinə olduğunu bildirib. Onun sözlərinə görə, inzibati yollarla qiymətlərin aşağı salınması sonradan pis nəticələrə səbəb ola bilir: “Bazarın özü ədalətli qiymət tənzimlənməsini həyata keçirməlidir. Normal və doğru olanı da budur. Belə olduqda qiymət dayanaqlı olur və uzun müddət qalır. Dövlətin əlində qiymətin tənzimlənməsi üçün inzibati deyil, iqtisadi usullar olmalıdır. Yəni hökümət hər hansı bir sahədə qiymət endirimləri etmək istədikdə, orda vergiləri ya ləğv edir, ya da aşağı salır. Un məsələsində də bu baş verdi, 18 faiz əlavə dəyər vergisi ləğv olundu. Bu da təbii ki, qiymətin aşağı düşməsinə təsir göstərir.
Digər sahələrdə də buna bənzər addımlarla qiymətləri tənzimləmək olar. Dövlətin və hökumətin əsas borcu odur ki, bazardakı qiymətlərin qalxması və ya aşağı düşməsi təbii üsullara baş versin.
İqtisadi qaydaların ziddinə gedərək qorxu və cərimələr yolu ilə qiymətin tənzimlənməsi sonradan qiymətin daha çox artmasına səbəb olur. Dünya praktikasında da bu kimi onlarla faktlar var. Hökumətin indi tutduğu yol əslində səhvdir. Beləliklə, fevral ayında artıq ərzaq dükanlarında müxətlif çeşidli məhsulların kasadlaşmasının, azalmasının şahidi olacayıq. Dövlətin əlində iki iqtisadi alət var – bu, gömrük rüsumları və vergi dərəcələridir. Digər üsullar əks-effekt doğurur və daha da bahalaşma yaradır”.
Oxşar Xəbərlər:
İnformasiya
Qonaq qrupunda olanlar istifadəçilər bu xəbərə şərh əlavə edə bilməz.
Qonaq qrupunda olanlar istifadəçilər bu xəbərə şərh əlavə edə bilməz.
Şərhlər