Obamanın Əliyevə qəfil dəvətinin siyasi açması |
Müəllif: Admin | Bölmə: Xəbərlər | Vaxt: 8-01-2016, 11:47 | Şərh sayı: (0) | Baxılıb: 257
Obamanın Əliyevə qəfil dəvətinin siyasi açması
Politoloqdan maraqlı açıqlamalar gəldi...
ABŞ Konqresindən Azərbaycan hakimiyyətinə sanksiya hədəsinin gəldiyi bir zamanda prezident Barak Obamanın Azərbaycan prezidenti İlham Əliyevi Vaşinqtonda keçirilən dördüncü Nüvə Təhlükəsizliyi Sammitinə dəvət etməsi gündəmin müzakirə mövzusuna çevrilib.
Qeyd edək ki, belə bir dəvətin gəldiyini Prezident Administrasiyasının Xarici əlaqələr şöbəsinin rəhbəri Novruz Məmmədov iki gün öncə özünün twitter bloqunda yazıb.
N.Məmmədov bildirib ki, 3 dekabr 2015-ci il tarixdə ABŞ Prezidenti Barak Obama Azərbaycan Prezidenti İlham Əliyevə məktub göndərib. Ölkə prezidentinə belə bir dəvətin gəldiyi barədə bir ay sonra ictimaiyyətə açıqlama verilməsi maraq doğurur. Ekspertlərin fikrincə, ola bilsin hakimiyyət hansısa proseslərin gedişini gözlədiyindən bu cür ciddi informasiyanı 1 ay açıqlamayıb.
ABŞ-la Azərbaycan arasında münasibətlərin gərgin olduğu isə sirr deyil. Konqresin Helsinki komissiyasının həmsədri Kristofer Smitin Bakıya qarşı sərt sanksiyaları nəzərdə tutan qanun layihəsini Konqresin müzakirəsinə təqdim etməsi, sənədin gələn ay müzakirəyə çıxarılacağı barədə xəbərlərin yayılması fonunda Obamadan məlum dəvətin gəlməsinin siyasi anlamı nədir? Bu dəvət və Azərbaycan prezidentinin Vaşinqtona getməsi başa çatmaq üzrə olan 8 illik Barak Obama administrasiyası ilə soyuq münasibətlərin düzəlməsinə səbəb olacaqmı?
Politoloq Qabil Hüseynli öncə bildirdi ki, nüvə silahlarının ləğv edilməsi, nüvəsiz dünya uğrunda mübarizə aparan dövlətlər nüvə təhlükəsizliyinə dair dörd ildən bir toplantı keçirirlər. Bu toplantıya dəvət edilən dövlətlər, əvvəla, nüvə silahı yaratmayacağı, nüvə silahından istifadə etməyəcəyi barədə konvensiyanı imzalamış dövlətlər olurlar. Eyni zamanda Nüvə təhlükəsizliyinə dair müşavirədə iştirak etməklə nüvəsiz dünya uğrunda çağırışlara qoşulurlar: “Apreldə keçiriləcək toplantı dördüncüdür. Nüvə təhlükəsizliyinə dair hər bir sammitdə təhlükəsiz dünya uğrunda mübarizəyə dair hər hansı sənəd qəbul edilir. Orada iştirak eləyən dövlət başçıları da onu imzalayırlar.
Bu gün nüvə təhlükəsi yenidən dünyanı təhdid etməyə başlayıb. Əsasən də Rusiyanın tez-tez nüvə silahından istifadə edə biləcəyi və yaxud da bu yaxınlarda Şimali Koreyada hidrogen bombasının sınaqdan keçirilməsi dünyada nüvə silahı uğrunda mübarizənin dayanmadığını göstərir. Ona görə də ABŞ-ın təşəbbüsü ilə Vaşinqtonda məlum sammit keçirilir. Bu, dünya üçün lazımlı tədbirlərdəndir. Azərbaycan nüvə silahına malik olmayan dövlətdir. Eyni zamanda Azərbaycan heç vaxt nüvə silahına can atmayıb, nüvə silahı istehsal etməmək, nüvə silahından istifadə etməmək barədə beynəlxalq konvensiyaya qoşulub.
Bu, Azərbaycanın xoş niyyətini, sülh, əmin-amanlıq tərəfdarı olduğunu göstərir. Yəqin Barak Obama bunları nəzərə alaraq cənab İlham Əliyevi həmin sammitə şəxsən dəvət edib. O sammitə çox dövlətlərin prezidentləri dəvət edilir, amma mən inanmıram ki, oraya, məsələn, Şimali Koreya dəvət edilsin. Nüvə silahına can atan, nüvə silahlarından istifadə etməmək barədə beynəlxalq konvensiyanı imzalamayan dövlətlərin başçılarını oraya dəvət etmirlər”.
Politoloqun sözlərinə görə, bu sarıdan Azərbaycan prezidentinin dəvətinin siyasi çalarları var: “Bu, həm Azərbaycanla, həm də iki dövlət arasındakı münasibətlərlə bağlıdır. Mən güman edirəm ki, bu sammitdə Barak Obama ilə İlham Əliyevin görüşmək imkanları da yaranacaq. Bu görüş zamanı ikitərəfli münasibətlərin bütün aspektləri müzakirə edilə bilər. Bu münasibətlərdə yaranmış soyuqluğu aradan qaldırmaq üçün hansı addımların atılması barədə ümumi razılığa da gəlinə bilər. Doğrudur, ABŞ Konqresində Azərbaycana qarşı sanksiyaların tətbiq edilməsi barədə Smitin hazırladığı qanun layihəsi bu prosesləri bəlkə də müəyyən qədər qabaqlayacaq, bəlkə də eyni vaxta düşəcək. Lakin hər halda, ona qədər Azərbaycan da müəyyən addımlar ata bilər. Arif və Leyla Yunuslar məhkəmə zalından azadlığa buraxıldığı kimi, indi də İntiqam Əliyevin apelyasiya şikayətinə baxılacaq. Güman edirəm ki, İntiqam Əliyev də azadlığa buraxıla bilər və bundan sonra siyasi məhbus adlandırılan digər şəxslərin işlərini apelyasiya məhkəməsində müzakirə etməklə azadlığa buraxa bilərlər və beləliklə də Konqresdəki həmin qanun layihəsinin qəbul edilməsinə ehtiyac qalmaz. Ən azından Azərbaycan aprel ayına qədər bu məsələlərin bir çoxunu həll etməklə o sammitə qatılarkən Barak Obama ilə mükalimə üçün tutarlı faktlar əldə edə bilər. Bu faktlardan istifadə edərək soyuqlaşmış, hətta bəzi hallarda qarşıdurma səviyyəsinə çatmış ABŞ-Azərbaycan münasibətlərini yenidən strateji tərəfdaşlıq münasibətləri səviyyəsinə qaldırmaq olar”.
Q.Hüseynli ABŞ-dan sanksiya hədəsi ilə eyni vaxtda Barak Obamanın Azərbaycan prezidentini Vaşinqtona dəvət etməsini “qamçı-kökə siyasəti” adlandırmağın yanlış olduğunu vurğuladı: “Azərbaycan elə dövlət deyil ki, məhz həmin siyasətlə idarə edilsin. Güman edirəm ki, bu, təbii bir prosesdir. Dünya dövlətləri başçılarının sammitidir və Azərbaycanın oraya dəvət edilməsi də Azərbaycanın təbii hüququ adlandırıla bilər. Bu dəvətin məlum qanun layihəsi məsələsi ilə hansısa əlaqəsinin olduğunu düşünmürəm. Obama Azərbaycan prezidentini oraya dəvət etməklə faktiki olaraq özünün əvvəllər də etibarlı tərəfdaşı olmuş bir şəxsi dəvət eləyib. Ona görə də burada başqa nüans axtarmağın tərəfdarı deyiləm”.
“Bəs Obamanın hakimiyyətdən gedişindən sonra ABŞ-Azərbaycan münasibətlərində müsbətə doğru irəliləyişlər baş verə, rəsmi Bakıya münasibət dəyişə bilərmi? Demokratların namizədi olan keçmiş dövlət katibi Hillari Klinton prezident seçilsə, münasibətlərdə müsbət dəyişiklik gözləniləndirmi” kimi suallarına isə politoloq belə cavab verdi: “Barak Obama kifayət qədər liberal, demokratik xarakterli adamdır. Onun dövründə Azərbaycana münasibət heç də kəskin olmayıb. Ayrı-ayrı quzğunlar var ki, Obama onların Azərbaycana qarşı hərəkətlərini müəyyən qədər məhdudlaşdıra bilib. Hillari Klinton da liberal, demokratik xarakterli siyasətçidir. Amma mən inanmıram ki, Klinton Obamadan daha yaxşı performans sərgiləyə bilər və Azərbaycanla münasibətləri daha yüksək səviyyəyə qaldıra, münasibətləri istiləşdirə bilər. Barak Obama dövründəki Azərbaycan-ABŞ münasibətləri tarixə düşən münasibətlər olacaq”.
Xatırladaq ki, Nüvə Təhlükəsizliyi Sammiti aprelin 12-13-də keçiriləcək. Sammitə dünyanın 40-dan artıq ölkəsinin prezidentinin dəvət ediləcəyi gözlənilir. MDB ölkələrindən artıq Qazaxıstan prezidenti Nursultan Nazarbayevin sammitə dəvət aldığı məlumdur. ABŞ Milli Təhlükəsizlik Şurasının rəsmi nümayəndəsi Mayk Hammer deyib ki, sammitdə İran və Şimali Koreyanın nüvə proqramları ilə bağlı məsələlər müzakirə olunacaq. 2010-cu ildə Vaşinqtonda keçirilən nüvə sammitinə Azərbaycan dəvət olunmamışdı.
Oxşar Xəbərlər:
İnformasiya
Qonaq qrupunda olanlar istifadəçilər bu xəbərə şərh əlavə edə bilməz.
Qonaq qrupunda olanlar istifadəçilər bu xəbərə şərh əlavə edə bilməz.
Şərhlər