Ermənistan Rusiyanın forpostu kimi cəzalana bilər |
Müəllif: Admin | Bölmə: Xəbərlər | Vaxt: 18-01-2016, 09:22 | Şərh sayı: (0) | Baxılıb: 292
Ermənistan Rusiyanın forpostu kimi cəzalana bilər
Qarabağa dair yeni qətnamələrin qəbulu ilə AŞPA-nın işğalçı ölkəyə öz yerini göstərəcəyi gözlənilir; İrəvanın narahatlığının səbəbləri ciddidir; rusiyalı politoloqdan bəd proqnoz: “2016-cı il Qarabağa sülh gətirməyəcək...” Gələn həftə Avropa Şurası Parlament Assambleyasının (AŞPA) qış sessiyasında Dağlıq Qarabağ aidiyyəti olan və Azərbaycanın maraqlarını ifadə edən iki qətnamə layihəsi müzakirəyə çıxarılacaq. Onlardan biri “Azərbaycanın işğal altındakı Dağlıq Qarabağ və digər ərazilərindəki zorakılıqlar”, o biri isə “Sərsəng su anbarı”nın ermənilər tərəfindən qanunsuz istismarı haqdadır.
Hər iki sənəd ötən il qurumun müvafiq komitələrində (Siyasi və Sosial komitələrində) artıq təsdiqlənib. Onların AŞPA-da qətnamə şəklini alması sözsüz ki, Azərbaycanın haqlı mövqeyinin dünyada mötəbər bir təşkilat tərəfindən növbəti təsdiqi demək olacaq. Doğrudur, bundan qabaq da AŞPA Dağlıq Qarabağa dair ədalətli, Ermənistanı işğalçı kimi tanıyan qətnamə qəbul edib. Lakin məhz indi qurumun öz mövqeyini yenidən ortaya qoyması, həm də birdən-birə iki sənədlə ortaya qoyması xüsusilə mühüm əhəmiyyət kəsb edir. Ən azı iki səbəbdən.
Birinci mühüm məqam odur ki, ilk qətnamə qəbul edilərkən Ermənistanın hərbi-siyasi müttəfiqi Rusiya dünya birliyi, Qərb tərəfindən birmənalı işğalçı kimi qəbul edilmirdi, Krım, Abxaziya və Cənubi Osetiyanı Moskva ilhaq eləməmiş, sonuncuya qarşı sanksiyalar tətbiq olunmamışdı.
Həmçinin, Krımın işğalı ilə bağlı BMT Baş Məclisində Ukraynanın ərazi bütövlüyü ilə bağlı səsvermə də olmamışdı - hansı səsvermə zamanı ki, Ermənistan Rusiya ilə birgə 9 izqoy dövlətlə işğalı dəstəkləməklə eyni cərgədə yer almış, dünya birliyinin mövqeyinə qarşı getmişdi.
İkinci önəmli detal odur ki, forpost Ermənistan bu gün sanksiyalar altında olan Rusiyanın Qərbə qarşı, NATO üzvü Türkiyəyə qarşı təhlükəli planlarında heç vaxt olmadığı həvəslə iştirak etməkdə, bir növ hərbi poliqona çevrilməkdə və qonşu ölkələrin müharibə ilə təhdid olunmasında Moskvanın əlinə işləməkdədir.
Bu da şübhəsiz ki, Qərbin, Avropa və ABŞ-ın, onların strukturlarının nəzərindən yayına bilməz. Qərb onun da fərqindədir ki, Güney Qafqaz məhz işğalçı Ermənistanın Rusiyanın əlində alət olması, onun hesabına sürətlə hərbiləşməsi nəticəsində bu gün region normal iqtisadi və demokratik inkişafdan, sivil dünyaya inteqrasiyadan geri qalıb.
***
Bu xüsusda ehtimal kifayət qədər güclüdür ki, AŞPA gələn həftə məlum qətnamələrlə Ermənistana yerini göstərəcək. Zatən, bu, işğalçı Ermənistanın işğalçı müttəfiqi Rusiyaya da yerini göstərmək anlamına gəlmiş olacaq. O üzdən erməni rəsmiləri və deputatlarının sessiya öncəsi narahatlıq və əndişəsi yetərincə əsaslıdır.
Ancaq onlar özləri də etiraf edir ki, sənədlərin qəbulunu əngəlləmək asan olmayacaq və bu, təkcə Azərbaycan tərəfinin lobbi fəaliyyəti ilə bağlı deyil, həmçinin, dəyişən geosiyasi durum və qlobal konyuktura ilə, o sırada Krım (Donbas) böhranından sonra dünyada işğalçılara qarşı yanaşmanın sərtləşməsi ilə ilgildidir.
Bəllidir ki, Ermənistan prezidenti Serj Sərkisyanın göstərişi ilə erməni nümayəndə heyəti və diasporu sözügedən antierməni sənədlərinin qəbulunu əngəlləmək və ya onların məzmununu işğalçı ölkənin xeyrinə dəyişmək üçün hərəkətə keçib. Ermənilərin antitəbliğat kampaniyasını necə apardığı, yalanları necə həqiqət kimi qələmə verdiyi isə məlumdur. Odur ki, Azərbaycan nümayəndə heyətinin arxayınlşmasına da lüzum yoxdur.
***
Bəs bu kimi qətnamələr Qarabağ ixtilafının həll perspektivini necə təsir edəcək, yeni il üçün hansısa pozitiv gözləntilər mümkündürmü?
Tanınmış rusiyalı politoloq Qriqori Trofimçuk hesab edir ki, 2016-cı ildə münaqişənin həllində istənilən an dönüş ola bilər. “Xüsusən də Yaxın Şərqdə vəziyyətin gərginləşməsi, dünyada terrorçuluğun kəskin güclənməsindən və Azərbaycan-Ermənistan qarşıdurmasının faktiki, yarım-hərbi formata keçməsindən sonra bu, mümkündür. Dayanmaq, problemi həll eləmək nisbətən dinc dövrlərdə lazım idi. Hazırda situasiya öz-özünə inkişaf edir. Azərbaycanlılar, ermənilərə və ruslar indi hamılıqla güclü şəkildə səy göstərməlidirlər ki, münaqişə zonasına terrorçular nüfuz edib, burada əlavə problem yaratmasınlar”, - deyə ekspert rusdilli vesti.az-a müsahibəsində bildirib.
Onun sözlərinə görə, 2016-cı ildə dünyada dinclik olmayacaq, əksinə, orada-burada müharibələr artacaq: “Odur ki, sülhü Dağlıq Qarabağda da gözləməyə dəyməz. Erməni-Azərbaycan qarşıdurması üçün həlledici il 2015 oldu. Keçən il faktiki surətdə münaqişənin donu açıldı. Bu - artıq baş verib, sadəcə, faktın özü hələlik heç də hamıya məlum deyil. Halbuki situasiya sıfır nöqtəsindən aşağı enməyə başlayıb”.
Ekspertin fikrincə, nəzəri müharibə variantında Rusiya Ermənistanın tərəfini qeyd-şərsiz tuta bilməz: “Çünki o halda o, nəinki Azərbaycan-Türkiyə bloku ilə üz-üzə gələr, həmçinin, öz daxilindəki ”müsəlman respublikaları"nın problemləri və başqa əlavə problemlərlə üzləşər. Rusiya savaş variantında Ermənistanı qeyd-şərtsiz yalnız o halda dəstəkləyəcək ki, bu və ya başqa səbəblərdən Azərbaycanla əlaqələr pozulsun".
Rusiyalı analitik Qarabağın separatçı liderləri Bako Saakyanın Moskvaya dəvət eləməsinə, orada “Arsax günləri”nin keçirilməsinə, Qırmızı Meydanda separatçıların “Arsax bayrağı” ilə gəzintilərinə və bütün bunlara Azərbaycan tərəfinin etirazına Rusiyanın göz yummasına da münasibət bildirib.
Sitat: “İndiki Rusiya Azərbaycanla Ermənistan arasında əbədi balans formatındadır. Ona görə də o, həmişə həssas və dayanıqsız nöqtədə yerləşəcək. Bako Saakyan təkcə Moskvaya yox, Londona, başqa yerlərə də gedir. Bu zaman onun getdiyi ölkələrin rəsmi şəxslərinin Saakyanın səfərlərinə reaksiyası təxminən eynidir: görməmişik, bilmirik, biz dəvət etməmişik.
Eyni şey Fələstin liderlərinin dünyaya səfərləri ilə bağlı bəyan edilir. Başqa sözlə, bu, tanınmamış ərazilərin birinci şəxslərinə qarşı çoxdan işlənmiş bir sxemdir. Bu zaman Moskva onu da başa düşür ki, əgər Saakyan Londonla əlaqələr qurursa, o zaman Güney Qafqazın müharibəyə yuvarlanacağı təqdirdə Qərb Qarabağın daha yaxşı dostu olacaq. Bu mənada belə bir faktı qeyd eləmək olar: nə Moskva, nə də İrəvan bugünkü Qarabağa yüz faizli nəzarətə malik deyil. Hətta Rusiyada Azərbaycan tərəfinin narazılığına səbəb olan tədbirlərin keçirilməsi də bu anlama gəlmir.
Başqa yandan, Rusiya ərazisində (yalnız Moskvada yox) tutaq ki, “Tibetin müstəqilliyi” tərəfdarı kimi çıxış edən fəallar gözə dəymir. Görünür, məsələ də elə ölkənin (konkret halda Çinin) separatçılıqla bağlı mövqeyində qətiyyətin ölçüsü və dərəcəsindədir. Gücün mövqeyi həm də ondadır ki, əgər siz birmənalı şəkildə özünüzünkü saydığınız əraziləri qaytarmaq niyyətindəsinizsə, o zaman bu məqsədə doğru yolda gərək xırdalıqlara varmayasınız. Söhbət bu və digər fakt və olaylara qlobal əhəmiyyət verib sonra da onları sıfra endirməkdən gedir. Bu - adi siyasi psixologiyadır, hansı ki, sadə olmayan məsələlərdə onun da öz yeri olmalıdır".
***
Rusiyalı ekspertin bəzi fikirləri ilə razılaşmaq çətindir. Məsələn, Kremlin “KQB tulası” sayılan Bak Saakyana və bütövlükdə separatçı rejimə guya tam nəzarət etmədiyi haqda fikri yüngül tənqidə belə dözümsüzdür. Çünki Moskva nəinki Qarabağdakı bir ovuc separatçıya, həm də işğalçı Ermənistana bütünlüklə nəzarət edir. Zatən, bu nəzarət mexanizmi separatçı qurumun və türk torpaqlarında yaradılmış qondarma dövlət olan Ermənistanın yeganə və əsas varlıq qarantdır.
Tröfimçukun bir fikri ilə yüzdə yüz razılaşmaq olar ki, torpaqlarını geri almaq istəyən bir ölkə, o cümlədən Azərbaycan işğalçıdan dəfələrlə üstün olmalıdır. Xüsusən də hərbi göstəricilər üzrə.
musavat.com
Oxşar Xəbərlər:
İnformasiya
Qonaq qrupunda olanlar istifadəçilər bu xəbərə şərh əlavə edə bilməz.
Qonaq qrupunda olanlar istifadəçilər bu xəbərə şərh əlavə edə bilməz.
Şərhlər