İmam Mehdi (ə.f) və Azərbaycan |
Müəllif: Admin | Bölmə: Məqalələr | Vaxt: 28-07-2016, 09:32 | Şərh sayı: (0) | Baxılıb: 481
İmam Mehdi (ə.f) və Azərbaycan
Bildiyimiz kimi, 12-ci imamımız Mehdi Sahibzaman (ə.f) Allahın izni ilə qeybə çəkilmişdir. Həzrətin (ə.f) qeybə çəkildiyi müddət təqribən 1166 ildir. Onun 69-70 ili qeybəti-süğra (yəni kiçik qeyb dövrü) və qalan hissəsi isə qeybəti-kübra (yəni böyük qeyb dövrü) adlanır. Kiçik qeyb dövründə İmam Mehdi (ə.f) və şiələr arasında naiblər vasitəsi ilə əlaqə yaradılırdı. Şiələr sual və çətinliklərini məktubda yazaraq bu səfirlər vasitəsi ilə İmama (ə.f) çatdırırdılar. Bununla yanaşı Həzrətin (ə.f) Bəsrə, Kufə, Yəmən, Mədain, Qum, Nişabur, Rey, Həmədan və eləcə də vətənimiz Azərbaycan kimi bir çox bəzi şiə şəhərlərində də vəkil və nümayəndələri vardı.Vəkil və nümayəndələrin bu şəhərlərdə vəzifəsi şiələrin dini suallarına cavab vermək, şəxsi çətinliklərini həll etmək, vəqf olunan torpaqlara nəzarət edib onun gəlirlərini Həzrətə (ə.f) çatdırmaq və nəticədə həmin vəsaiti İmamın (ə.f) əmri ilə yoxsul və kimsəsizlərə paylamaqdan və ən əsası isə Əhli-beyt(ə) məktəbinin təbliğ olunmasına sərf etməkdən ibarət idi. Bu səlahiyyətli nümayəndələrdən biri də Azərbaycanın Bərdə şəhərində (O dövrün tarixçi və coğrafiyaşünasları Bərdə şəhərini Aran vilayətinin mərkəzi kimi qeyd etmişlər) yaşayan Qasim ibn Əla idi. O, Həzrət Mehdinin (ə.f) məktubunu ikinci naib Məhəmməd ibn Osman Əmri və üçüncü naib Hüseyn ibn Ruh Növbəxtinin vasitəsilə əldə edirdi. Eyni zamanda camaatın şəri suallarını məktub vasitəsi ilə Həzrət Mehdiyə (ə.f) çatdırır, vəqf olunan əkin sahələrinə nəzarət edir və toplanmış vəsaiti Həzrətə (ə.f) göndərirdi. Şeyx Səduq "Kəmaluddin" əsərində onun Azərbaycan əhlindən olduğunu, başqa mənbələr isə onun Həmdan qəbiləsindən olduğunu yazaraq Aran və Azərbaycanda yaşadığını qeyd etmişlər. Qasim ibn Əla İmam Rzanın (ə) səhabələrindən idi. O, eləcə də İmam Hadi (ə) və İmam Həsən Əskəri (ə) ilə görüşmüş, İmam Həsən Əskəri (ə) tərəfindən 12-ci İmamın (ə.f) üçüncü səfiri olan Hüseyn ibn Ruh Növbəxtinin dövrünədək yuxarıda qeyd olunan vəzifədə fəaliyyət göstərmişdir. İmam Mehdinin (ə.f) bu sevimli vəkili o Həzrətlə (ə.f) görüşüb onun möcüzəsi ilə şəfa tapmışdır.Şeyx Tusi "Əl-ğeybə" adlı əsərində Qasim haqqında yazır: “Səfvani belə deyir: Mən Azərbaycan nahiyəsində olan Ərran şəhərində (Aran) Qasim ibn Əlanın yanında oldum. Qasimin 80 yaşı var idi. Gözləri tutulmuş, dünya işığından məhrum olmuşdu. O, İmam Hadi (ə) və İmam Həsən Əskəri ilə (ə) görüşmüşdür. Qasim Həzrət Mehdinin (ə.f) məktubunu ikinci səfir Məhəmməd ibn Osman Əmri və üçüncü səfir Hüseyn ibn Ruh Növbəxtinin vasitəsi ilə əldə edirdi. Bir dəfə iki ay məktub gəlmədi. Qasim buna görə çox narahat oldu. Bunun üstündən bir müddət keçdi. Bir gün biz Qasimlə birgə yemək yeyirdik. İraqdan bir nəfər gələrək Həzrət Mehdinin (ə.f) məktubunu Qasimə çatdırdı. Bu məktubda onun qırx gündən sonra ömrünün başa çatması yazılmışdı. Bu məktubdan sonra Qasim xəstələnib yatağa düşdü. Ölümündən yeddi gün əvvəl ayağa qalxdı. İmamların (ə) adını bir-bir çəkib onları özünə şəfaətçi qərar verdi. Elə bu vaxt onun gözləri açıldı. Qasim oğlu Həsən, dostu Əbu Əli və Əbu Hamidi öz yanına çağırdı. Biz onun artıq şəfa tapdığını anladıq. Bağdadın qazisi Əbu Saib Qasimin yanına gəldi. Onun görüb-görmədiyini yoxlamaq üçün üzüyünü ona tərəf uzadaraq qaşın üzərində nə yazıldığını soruşdu. Qasim üzüyə baxıb onun üzərində üç sətir yazı yazıldığını bildirdi. Amma Əbu Saib özü bu xətti heç oxuya bilmirdi. Bu işdən hamı xəbər tutmuşdu. Camaat dəstə-dəstə Qasimə baş çəkməyə gəlirdilər. Qasim ömrünün son anlarında üzünü oğlu Həsənə tutub dedi:"Ey Həsən, Allah səni uca məqamlara çatdıracaq. Ona həmişə şükür et! Bir şərtlə ki, şərab içməkdən imtina edəsən!" Həsən atasının sözünü qəbul edib tövbə etdi və bu an Qasim əllərini Allah dərgahına tutub bu duanı etdi:”İlahi! Həsənə öz itaətini ilham edib onu günahlardan qoru!” Qasim bundan sonra vəsiyyətini yazıb oğluna belə dedi: "Oğlum, Həsən! Əgər sən burada Mehdi (ə.f) tərəfindən bu işə layiq görülsən, vəqf olunan əkin-sahə və tarlamdan gəlirin yarısı sənə və yarısı isə ağam Həzrət Mehdiyə (ə.f) çatacaq. Yox, əgər buna layiq görülməsən, öz xeyrini Allah razı olan işdən tələb et." Nəhayət, qırxıncı gün gəlib çatdı və Qasim dünyasını dəyişdi. Dostları Əbu Əli və Əbu Hamid ona qüsul verib İmam Rzanın (ə) hədiyyə etdiyi köynəklə və İraqdan göndərilən yeddi hissə parça ilə onu kəfənlədilər. Bir müddətdən sonra Həzrət Mehdinin (ə.f) məktubu Həsənə çatdı. Həzrət bu məktubda ona başsağlığı verib belə yazmışdı: “Allah sənə öz itaətini ilham edib səni günahlardan qorusun. Həqiqətən biz, atanı sənin üçün yol göstərən, rəhbər və onun əməllərini sənə örnək qərar verdik”. Bu sözlərdən nəticə almaq olar ki, o, Həzrət Mehdinin (ə.f) sadiq şiələrindən biri olub. İraqdan ona göndərilən kəfən və onun şəfa tapması da buna bir dəlildir. Həm də bu nəticəyə gəlmək olar ki, Qasimdən sonra vəkalət məqamı Həsənə həvalə olunmuşdur. Belə ki, atası Qasim də onun məqama nail olmasını günahdan çəkinməsi şərtilə bildirmişdi. Bütün bunlardan aydın görünür ki, Azərbaycanda şiəlik daha qədim tarixə malikdir. Çünki İmam (ə.f) tərəfindən təyin olunan nümayəndələr həmişə şiə mərkəzlərinə göndərilirdi. Vəkilin də vəzifəsi bu halda gerçəkləşə bilərdi ki, olduğu yer şiə cəmiyyətindən ibarət olsun. Eyni zamanda da şiə olmayan məntəqədə şəri suallar və Həzrət Mehdiyə (ə.f) vəqf olunmuş əkin sahələri meydana gələ bilməzdi.
Elşən İsmayılzadə
Oxşar Xəbərlər:
İnformasiya
Qonaq qrupunda olanlar istifadəçilər bu xəbərə şərh əlavə edə bilməz.
Qonaq qrupunda olanlar istifadəçilər bu xəbərə şərh əlavə edə bilməz.
Şərhlər