Qarabağ məsələsi beynəlxalq dartışma predmetinə çevrilib |
Müəllif: Admin | Bölmə: Xəbərlər | Vaxt: 22-01-2016, 22:04 | Şərh sayı: (0) | Baxılıb: 214
Qarabağ məsələsi beynəlxalq dartışma predmetinə çevrilib
AŞ PA-dakı müzakirələr öncəsi konflikt ABŞ-da müzakirəyə çıxarıldı; ekspertlər vəziyyətlə bağlı nə düşünür, münaqişənin “don”u açılacaqmı?.. Son zamanlar Qarabağ münaqişəsinin həllinə yönəlik cəhdlərin artması müşahidə olunur. Hər halda, ABŞ-ın dövlət katibi Con Kerrinin dondurulmuş münaqişələrin həllinin zəruriliyi ilə bağlı diqqətçəkən mövqe sərgilməsindən sonra Azərbaycan-Ermənistan konfliktinə də diqqət ayrılması müəyyən ümidlər yaradır.
Maraqlısı budur ki, paralel olaraq həm Rusiyada, həm Avropada, həm də Amerikada Qarabağ məsələsindən daha çox danışılmağa başlanılıb. Düzdür, bu cəhdlərin konkret nəticəsi ortada yoxdur. Lakin faktiki olaraq Qarabağ münaqişəsinin çözülməsi ilə əlaqədar Qərblə Rusiya arasında yarışmanın müşahidə olunması halı da mövcuddur. Düzdür, Rusiyadan vaxtaşırı Azərbaycanın işğal altındakı 7 rayonunun işğaldan azad olunması zərurəti barədə ictimai fikrə mövqelər ötürülür və bu fikirlərin nə qədər səmimi olması sual altındadır. Lakin istənilən halda belə yanaşmalar Qərb dairələrində də dəyərləndirilir. Hətta Qərb analitikləri Rusiyanın hərbi əməliyyatları qızışdırmaq, yaxud bəzi rayonların azad edilməsinə nail olmaqla öz qoşunlarını bu bölgəyə yerləşdirmək planı üzərində işləməsindən bəhs edir.
Belə bir ərəfədə - yanvarın 20-də Vaşinqtonda “Dağlıq Qarabağ münaqişəsi: Cənubi Qafqazda sülh, müharibə və ya çıxılmaz vəziyyətin perspektivləri” mövzusunda konfrans keçirilib. “Dağlıq Qarabağ münaqişəsinin sülh yolu ilə nizamlanmasına dair bu gün Vaşinqtonda əla müzakirələr keçirdik” - ATƏT-in Minsk Qrupunun amerikalı həmsədri Ceyms Uorlik twitter hesabında yazıb. Həmsədr konfransın hansı qurum tərəfindən təşkil edildiyi, müzakirələrdə kimlərin iştirak etdiyi barədə məlumat verməyib.
Yanvarın 24-25-də isə ATƏT PA sədri İlkka Kanerva Azərbaycanda səfərdə olacaq. Görüşlərdə ATƏT PA ilə münasibətlər, ATƏT-in Dağlıq Qarabağ münaqişəsinin nizamlanmasında rolu və digər məsələlər müzakirə ediləcək. Qeyd edək ki, bir neçə il əvvəl Finlandiyanın ATƏT Parlament Assambleyasındakı nümayəndə heyətinin rəhbəri kimi Bakıya səfər edən İ.Kanerva “Biz Azərbaycanın ərazi bütövlüyünü dəstəkləyirik və Dağlıq Qarabağ münaqişəsinin sülh yolu ilə həllinə tərəfdarıq”-deyə, bildirmişdi.
Yaxın günlərdə AŞ PA-da da Azərbaycanın işğal olunmuş əraziləri və ermənilərin nəzarətində olan Sərsəng su anbarı ilə bağlı qətnamə layihələri müzakirəyə çıxarılacaq ki, bunlar da önəmli məsələlərdir. Eyni zamanda Almaniyanın ATƏT-də sədrliyə başlaması da Azərbaycanın maraqlarına cavab verir.
AŞ PA-dakı Azərbaycan nümayəndə heyətinin üzvü Fazil Mustafa “Yeni Müsavat”a dedi ki, AŞ PA-da hər iki qətnamə layihəsinin qəbulu Azərbaycanın bir dövlət uğuru kimi qiymətləndirilməlidir: “Bunun üçün də həmin sessiyada hamımızı gərgin iş gözləyir. Yaxşı olardı ki, bu ərəfədə həmin qurum tərəfindən Azərbaycana irad olaraq göstərilən məhbusların azad olunması baş verərdi və bu qətnamalərin də qəbulunda əlimiz daha güclü olardı. Bununla belə, məruzələrin müsbət qarşılanması və həmin qətnamələrin qəbulu hələ Qarabağ məsələsinin həllində hansısa ümid yaratmır. Dünyanın bu qarışıq vaxtında nə ABŞ-ın, nə də Rusiyanın Qarabağ problemi ilə bağlı yeni hərəkətlənmə göstərəcəyi ehtimalı olduqca azdır. İndiki mərhələdə əleyhimizə hansısa qərarın olmasına yol verməmək üçün xüsusilə çalışmağımız lazımdır. Burada əsas etibarilə ABŞ-la münasibətlərimizə daha ciddi yanaşılmasını nəzərdə tuturam. Bizim tərəfdən bəhanələri kəsəcək bütün addımlar atılmalıdır ki, sanksiyalara rəvac verilməsin. Lakin bütün hallarda Qarabağ məsələsində bir yenilik və ya faydalı irəliləyiş gözləmirəm”.
Konfliktoloq Elxan Mehdiyev qəzetimizə bildirdi ki, ATƏT PA sədrinin Azərbaycanı dəstəkləyən bəyanatları heç nəyi dəyişmir: “Eynilə Almaniyanın sədrliyi də bu qəbildəndir. Yəqin ki, Almaniya bizə Qazaxıstandan yaxın deyil. Qazaxıstan sədr olanda bir irəliləyiş hiss etdinizmi? Yaxud Azərbaycan BMT Təhlükəsizlik Şurasının iki il üzvü oldu və 15 kişidən biri oldu, bu, özü nəyisə dəyişdirdimi? Bir dəfə BMT Təhlükəsizlik Şurasının erməni işğalı ilə bağlı 4 qətnaməsi var deyildimi, bu məsələ gündəmə gətirildimi? Ondan yaxşı fürsət bir də tarixdə Azərbaycanın əlinə düşəcəkmi, demək çətindir. İkincisi və ən əsası odur ki, erməni-Azərbaycan məsələsi ilə ATƏT-in Minsk Qrupu həmsədrləri məşğul olur və onlar bu məsələni tam monopoliyaya alıblar. Odur ki, istənilən başqa təşkilatın, o cümlədən ATƏT sədrinin də bu işə qarışmasını qısqanclıqla qarşılayıb qulaqardına vururlar. Onların öz ”prosesi" var və işğalçıya qarşı hər hansı başqa bir beynəlxalq təşkilatın bir söz deməsi onların “prosesini” pozur. Onlar bu məsələni bizlərdə deyildiyi kimi, “dədələrinin malına” çeviriblər".
Bu baxımdan E.Mehdiyev Strasburq müzakirələrindən də ciddi nəticə gözləmir: “AŞ PA-da qəbul olunması gözlənilən o iki sənədin beynəlxalq rəyə sadəcə yan müsbət təsiri ola bilər. Yeri gəlmişkən, indi həmsədrlər çalışırlar ki, o iki sənədin də dilini nə qədər mümkünsə, neytrallaşdırsınlar və Azərbaycanın oradakı nümayəndələri gərək bu işi diqqətdə saxlasın. Bu sənədlərin qəbulunun isə Minsk Qrupunun həmsədrlərinə heç bir təsiri olmayacaq və onlar da buna öncədən də açıq etiraz bildiriblər. Bu baxımdan bəlkə də onun Azərbaycana zərəri var. Çünki bu qərarlar həmsədrlərlə erməni tərəfini daha vahid platformada birləşdirir. Azərbaycan da bu işin həllini ATƏT-ə həvalə edib. Mənim gördüyüm reallıq budur”.
QAT sədri Akif Nağı isə hesab edir ki, hər iki qurumun rəhbərliyinə obyektiv mövqedən çıxış edən olkələrin, şəxslərin gəlməsi, əlbəttə, müsbət hadisədir: “Bəzən bu məqamlar hansısa qərarın qəbul olunmasına təsir göstərir. Avropa Şurası Parlament Assambleyasında da iki mühüm qətnamənin müzakirəyə çıxarılması ümidverici hadisədir. Bu, bizim nümayəndə heyətimizin uğuru kimi də dəyərləndirilə bilər. Ermənilər də bu proseslərdən, xüsusilə də AS PA - da gedən proseslərdən çox narahatdırlar. Bu yaxınlarda oxudum ki, erməni deputatlar AŞ PA-nı ”Azərbaycan Milli Məclisinin bir şöbəsi" adlandırıblar. Bu, onların qəzəbləndiklərinin göstəricisidir. Biz beynəlxalq müstəvidə müəyyən uğurların əldə olunmasına çalışmalıyıq. Amma nə qədər ki, Ermənistan təcavüzkar kimi tanınmayıb, ona qarşı sanksiyalar tətbiq olunmayıb, ciddi uğurdan danışmağa dəyməz. Özümüzü kiçik uğurlarla aldatmayaq".
A.Nağının fikrincə, Rusiya ilə Amerika arasında Qarabağ məsələsinə münasibətdə rəqabət aydın görünür: “Amma bu rəqabətin məqsədi nədən ibarətdir? Bu rəqabət, hər halda, münaqişənin ədalətli həlli üçün aparılmır. Hər iki tərəf daha çox öz maraqlarını müdafiə etməyə çalışır. Rusiya təşəbbüsü özündə saxlamaqla münaqişənin hələlik donmuş vəziyyətdə qalmasına çalışır. ABŞ Rusiyanın azacıq da olsa, təsirini zəiflətmək istəyir. Başqa niyyətlər hələlik görünmür. ABŞ-ın mövqeyində azacıq da olsa, müsbət meyllər hiss olunur. Gələn il üçün Dağlıq Qarabağdakı qondarma rejimə birbaşa maliyyənin ayrilmaması, prezident İlham Əliyevin ABŞ-a dəvət olunması bu prosesin göstəricisi kimi dəyərləndirilə bilər”.
musavat.com
Oxşar Xəbərlər:
İnformasiya
Qonaq qrupunda olanlar istifadəçilər bu xəbərə şərh əlavə edə bilməz.
Qonaq qrupunda olanlar istifadəçilər bu xəbərə şərh əlavə edə bilməz.
Şərhlər