RSS
 

Login:
Şifrə:
» » İmam Mehdi (ə.f) barədə əqli araşdırma (Üçüncü hissə)

Xəbər lenti

Babək müsəlman imiş?
Babək müsəlman imiş?...
Camaat namazı zaman imam-camaat üçün vacib olan “ədalət” anlayışının mənası nədir?
Camaat namazı zaman imam-camaat üçün vacib olan “ədalət” anlayışının mənası nədir?...
Yaradılışın Sirləri
Yaradılışın Sirləri...
Valideyn həmişə haqlıdırmı?
Valideyn həmişə haqlıdırmı?...
Mürsəl hədis nə deməkdir?
Mürsəl hədis nə deməkdir?...
Bu gün Uşaqların Beynəlxalq Müdafiəsi Günüdür
Bu gün Uşaqların Beynəlxalq Müdafiəsi Günüdür...
Səfərdə qəzaya gedən namazın qəzası necə qılınmalıdır?
Səfərdə qəzaya gedən namazın qəzası necə qılınmalıdır?...
Şahın xarici görünüşü haqqında..
Şahın xarici görünüşü haqqında.....
Namazdan sonra hansı duaları oxumaq məsləhətdir?
Namazdan sonra hansı duaları oxumaq məsləhətdir?...
Xərçəngdən qorunmaq üçün 4 VACİB QAYDA
Xərçəngdən qorunmaq üçün 4 VACİB QAYDA...

Dini Üsiyyət

Saat

Saytı bəyəndin?

Bəli
Xeyr

Namaz vaxtları

Son Şərhlər

FaceBook

Qan yaddaşımız

Dini yьkləmələr


Hacı Sahib


Hacı Şahin


Ocaq Necad ağa


Firuqi ağa


Mir Cəfər ağa


Hacı Qürbət


Hacı Əhliman


Hacı Ələmdar


Hacı Ramil


Hacı Samir


Hacı Vasif

Reklam






İmam Mehdi (ə.f) barədə əqli araşdırma (Üçüncü hissə)

 
Müəllif: Admin | Bölmə: Məqalələr | Vaxt: 19-01-2016, 19:41 | Şərh sayı: (0) | Baxılıb: 306

İmam Mehdi (ə.f) barədə əqli araşdırma (Üçüncü hissə)


İmam Mehdi (ə.f) barədə əqli araşdırma (Üçüncü hissə)Lütf prinsipinin imamət üçün dəlil olması
Yazının ikinci hissəsində imamətin əqli dəlillərindən biri hesab edilən lütf prinsipi və onun növləri barədə qısa məlumat verdik. İndi isə bu prinsipin imamətəin isbatına dəlil olması barədə söz açırıq.
Əksər mütəkəllimlər imamət mövzusunu müqərrib lütfün nümunələrindən hesab etmiş və bu zəmində kifayət qədər müzakirələr etmişlər. İmamətin zəruriliyinin lütf prinsipinə əsasən isbatı aşağıdakı kimidir:
Allah bəndələri üçün vəzifələr təyin etmiş və onlara əməl etməyi vacib etmişdir. Allahın məqsədi insanların bu vəzifələrə əməl edərək itaət nəticəsində kamala və səadətə yetişmələridir. Bu mühüm iş (itaət və tabeçilik) Allah tərəfindən imamın təyin olunması, vəd[1] və vəid[2] və s. kimi müəyyən işlər gerçəkləşməyincə mümkün deyil. Allah da heç vaxt əbəs və məqsədsiz iş görmədiyi üçün həm yolu göstərmiş, həm də bu yola yönəlməkdən ötrü hər bir lazımi tədbirləri gerçəkləşdirmişdir. Məsələnin daha da aydın olması üçün bir misal çəkək: Təsəvvür edin ki, biri yemək hazırlayır və məqsədi də qonaqlıq edərək camaatı evinə dəvət etməkdir. Və bu məqsədlə camaata xəbər verir. Dəvət etdiyi qonaqların evin yerini tanımadığı və bələdçiləri olmadığını bilə-bilə onlara nə ünvanı deyir, nə də bələdçi göndərir. Belə olan halda onun bu işi və qonaqlıq əbəs və bihudə işdir.
Lütf prinsipinin mühüm ön fərziyyələri
1. Allahın vəzifələr yaradaraq qanunlar tətbiq etməsindəki əsl məqsədi və hədəfi yalnız bu vəzifə və qanunların bəyan edilməsi deyil, insanların bu qanunlara tabe olaraq Ona itaət etmələridir. (Baxmayaraq ki, vəd və vəid, imamın təyini və s. olmasa da belə, insanların çox az bir hissəsi bu vəzifələri icra edirlər).
Sağlam düşüncə kamal və səadət yoluna çatmağın yolunu ağıl və şəriətin bəyan etdiyi proqramlara əməl etməkdə görür. Bu hədəf insana aid olduğundan bəndə Allahın lütfü olmadan buna yetişməyəcək. Bu lütf Allah üçün vacibdir. Quran müxtəlif məqamlarda bu məzmuna işarə edərək bəyan edir ki, əgər Allah əmr veribsə, ya insanlara lütf edib, ya da onlara üz verəcək zərərdən xəbərdar edərək onları əmrlərə itaət etməyə yönəldib. Bunun nəticəsində isə hədəfi onların bu əmrlərə tabe olaraq kamala yetişmələri olub. Bu barədə bir neçə ayəyə işarə edək:
و بلوناهم بالحسنات و السیئات لعلّهم یرجعون
“Onları yaxşılıq və pisliklə sınadıq, bəlkə (haqqa tərəf) qayıtsınlar”.[3]

Ayətullah Sübhani deyir: “Ayədəki “yaxşılıq (həsənat) və “pislik” (səyyiat) deyildikdə nemətlər və dünyəvi zərərlər nəzərdə tutulub. İnsanların buna (yaxşılıq və pisliklərə) mübtəla olmasındakı hədəf isə onları haqpərəst olmağa və haqqa itaətə sövq etməkdir”.[4]
و ما ارسلنا فی قریة من نبی الا أخذنا أهلها بالبأساء و الضراء لعلهم یضرعون
”Biz peyğəmbər göndərdiyimiz hər bir şəhər və kəndin əhalisini xəstəlik, çətinlik və yoxsulluğa düçar etdik ki, bəlkə (Bizim dərgahımıza) yalvarıb-yaxarsınlar”.[5]

Bu ayədə lütfün hər iki növünə işarə olunub. Ayənin çatdırdığı məna budur ki, Allah peyğəmbərləri şəri vəzifələrin çatdırılması və insanlara bələdçilik etməkdən ötrü göndərmişdir (lütfi-mühəssil). Amma rahatlıq, süstlük və dünya nemətlərində qərq olma insanı yaradılışın hədəfindən xəbərsiz qalmağa və vəzifələrindən boyun qaçıraraq peyğəmbərlərin çağırışlarına cavab verməməyə gətirib çxara bilər. İnsanların bəlalara mübtəla edilməsi ilahi hikmətə əsaslanır və onların Allahın əmrlərinə tərəf yönəlmələrinə bilavasitə təsiri vardır.[6]
Əsl hədəf ilahi əmrlərin yerinə yetirilməsi olduğundan peyğəmbərlər təkcə dəlil və arqumentlərlə kifayətlənməyib, bəzən möcüzələr göstərmiş, saleh əməl sahiblərini müjdələmək, pis əməl sahiblərini isə qorxutmaq kimi metodlardan da istifadə etmişlər. Belə ki Quran buyurur:
رُّسُلاً مُّبَشِّرِينَ وَمُنذِرِينَ لِئَلاَّ يَكُونَ لِلنَّاسِ عَلَى اللّهِ حُجَّةٌ بَعْدَ الرُّسُلِ
“(Onları) müjdə verən və qorxudan peyğəmbərlər (olaraq göndərdik) ki, bu peyğəmbərlər(in gəlişin)dən sonra insanların Allaha qarşı heç bir dəlil-sübutu olmasın”.[7]

Qeyd olunanlar (möcüzə, müjdə, qorxutmaq və s.) insanların itaətə sövq olunmalarında və günahlardan çəkinmələrində bilavasitə rol oynayır.[8]

2. İmamın təyin olunması lütfün (lütfi-müqərrib) digər nümunəsidir. Bu ön fərziyyə imamın tərifi, xüsusiyyətləri və vəzifələrini nəzərə almaqla tamamilə qəbul olunan bir məsələdir. İmamət məqamı nübuvvət məqamına yaxındır. Bu fərqlə ki, peyğəmbər şəri vəzifələrin əsasını qoyan, imam isə peyğəmbərin naibi olaraq bu vəzifələrin müdafiəçisidir.[9]
İmamın qanunları müdafiə etməsi və müəyyən işlər vasitəsi ilə insanları ilahi qanunlara tabe olmaq və itaətə yaxınlaşdırmasında heç bir şəkk-şübhə yoxdur. Digər tərəfdə də təcavüz və qarşıdurmadan çəkindirib sülh və ədalətə sövq edən bir rəhbəri olan cəmiyyət pisliklərdən uzaqlaşıb saleh işlərə daha yaxın olacaqdır.[10] Əgər belə bir rəhbər Allah tərəfindən təyin olunub məsum da olarsa, artıq bu işin ilahi bir lütf olmasında heç bir şübhəyə yer qalmır. Əgər Allah tərəfindən imamın təyin olunması işinin ictimai və ya digər bir fəsadı olsaydı, o zaman Allah həmin fəsadı nəzərə alaraq imam təyin etməkdən çəkinər və camaatın hidayət olunmasından ötrü başqa vasitədən istifadə edərdi. Deməli, Allah tərəfindən məsum rəhbərin təyin olunmasında heç bir irad və fəsad yoxdur.




[1] Savab və yaxşı işlər müqabilində verilən xeyir və səadət vədəsi.
[2] Günah və pis işlər müqabilində verilən cəza və əzab vədəsi.
[3] Əraf /168.
[4] Əl-İlahiyyat, c/2, səh/49
[5] Əraf/94
[6] Əl-İlahiyyat, c/2, səh/49
[7] Nisa/165.
[8] Əl-İlahiyyat, c/2, səh/50.
[9] Muhəmməd Mehdi Nəraqi, Ənisil-müvəhiddin, İmamət fəsli.
[10] Kəşfül-mirsad, səh/362.



Şərhlər

 
İnformasiya
Qonaq qrupunda olanlar istifadəçilər bu xəbərə şərh əlavə edə bilməz.
Banner

Sizin Reklam Burada

------------------------
------------------------

En Son Yükləmələr

Hacı Sahib - Allah günahkarla həlim davranır
Hacı Sahib - Cənnətlə müjdələniblər - Bu yalnış hədisdir
Hacı Sahib - Cənnət əhlinin məqamı
Hacı Sahib - Dinin gözəlliyi budur ki...
Hacı Sahib - İlahi təqva nədir?
Hacı Sahib - İnsan özünü necə aldadır?
Hacı Sahib - Xanım Zəhra və Peyğəmbərin münasibəti əxlaqı
Hacı Sahib - Siratal mustəqimin mənası
Hacı Sahib - Rəcəb ayında belə zikr etmə OLMAZ
Hacı Sahib - İstəyirsən ölümün gözəl olsun?
Hacı Sahib - İslamın gözəllikləri
Hacı Zahir Mirzəvi - Hüseynə canlar fəda
Hacı Zahir Mirzəvi - Bağışla Ey Bağışlayan
Hacı Zahir Mirzəvi - Ay Zəhra
Hacı Zahir Mirzəvi - Başına Dolanım Əbəlfəz
Hacı Zahir Mirzəvi Hacı Elşən Xəzər - Susuz balam
Hacı Zahir Mirzəvi - Biz Həsrətdəyik
Hacı Zahir Mirzəvi - Gəl ey Şahım
Hacı Zahir Mirzəvi - Bir Ümid Var O Da Sənsən
Hacı Şahin - Allaha təvəkkül et, hər işini həll edəcək
Hacı Şahin - Allah bir bəndəsini Sevərsə ona nələr verər
Hacı Şahin - Məyusluğun səbəbi
Baqir Mənsuri - Qurbanın olum Abbas
Baqir Mənsuri - Məhərrəm rozəsi
Baqir Mənsuri - Həzrəti Əbəlfəz
Vasif Vəsfinur - Xanım Zeynəb
Vasif Vəsfinur - Əbəlfəz
Kamran Fərat - Vətən marşı
Hacı Eldayaq - Rəcəb ayinın duası
Hacı Eldayaq - Rəcəb ayının savabı
Hacı Eldayaq - Rəcəb ayında oruc olmaq
Hacı Samir - İmam Əli (ə) qızını Ömərə veribmi
Hacı Samir - Qiyamətin peşmançılığı
Hacı Samir - Bəni İsrail
Hacı Ramil - İnsanın batini və zahiri
Hacı Ramil - İnsan öləndən sonra
Hacı Ramil - Həsəd
Hacı Zahir Mirzəvi - Günahlardan yoruldum
Hacı Zahir Mirzəvi - Ağlama ey nuri eynim
Hadi Kazemi - Kərbəladır vətənim
Hadi Kazemi & Rza İgidoğlu - Su görəndə
Mamed Sadiq - Həzrət Əli
Mamed Sadiq - Hüseynim deyərəm
Mamed Sadiq - Gözlədiyim vardı mənim
Hacı Şahin - Coun
Hacı Şahin - Arzu və dua
Hacı Şahin - Allahın rəhminə sığınmaq
Hacı Sahib - Novruz Bayramının namazı
Hacı Sahib - Novruz Bayramının duası
Hacı Sahib - Novruz günü İslamda
Hacı Eldayaq - Bəhlul Danəndə və Harun ər Rəşid
Hacı Eldayaq - İmamın alimlərlə bəhsi
Hacı Eldayaq - Allahın qüdrəti
Hacı Eldayaq - Ana haqqı
Hacı Eldayaq - Ağlamaq
Hacı Sahib - Şəhidin haqqı
Hacı Sahib - Şəhidliyə şövq
Şəhidlik haqqında
Hacı Sahib - Şəhidlər haqqında
Fizuli Fəzli - Cəfəri Sadiq
Əbu Bəkr Cayır - Zeynəbim
Əhli-Beyt qrupu - Can Zeynəb
İntizar qrupu - Can Hüseynim
Heydəri Kərrar qrupu - İmam Rza
Hacı Sahib - xanım Zəhranın təkvini vilayəti
Hacı Sahib - Xanım Zəhranın şəfaəti
Hacı Ramil - Zəhracan
Elşən Xəzər - Ya Zəhra
Hacı Samir - Xanım Zəhra buyurur
Hacı Şahin - Xanım Zəhraya təvəssül
Vasif Vəsfinur - Zəhradadır dərmanın
Vasif Vəsfinur - Allah Allah
Vasif Vəsfinur - Əli oğlu Həsən
Vasif Vəsfinur - Qara zindanlara qardaş
Hacı Əhliman - Namaz qılanın ictimai vəzifəsi
Hacı Əhliman - Azanı gözəl səsli biri oxumalıdır
Hacı Əhliman - Hicablı xanım facebookda
Hacı Əhliman - Dindarın ailədə rəftarı
Hacı Əhliman - Geyiminizə fikir verin
Vasif Vəsfinur - İnsan bilə bilməz
Ağa Maştağalı Tərlan Maştağalı - İmamət tərəfə
Ağa Maştağalı Tərlan Maştağalı - İmamət tərəfə
Ammar Halwachi - Haydar
Hacı Zahir Mirzəvi - Əbəlfəz
Hacı Mehdi Dərbəndi - Xudaya
Hacı Ramil - Bədgüman insanlar
Hacı Ramil - Ailədə kişi və qadın
Hacı Ramil - Bəlanı tezləşdirən günahlar
Kamran Fərat - Zeynəb
Hacı Sahib - Yeni ili qeyd eləmək olar?
Muhəmməd Nardarani - Ya İmam Zaman
Muhəmməd Nardarani - Məzlum Həsən Əskəri
Badi Kubə - Ey vay Ruqəyyəm
Zühur İlahi nəğmələr qrupu - Gəl anacan
Dönməz Nuri Pərvin Quluzadə - Ya Hüseyn
Vasif Vəsfinur - Tərəfdarı-Hüseynəm
Vasif Vəsfinur - Ruqəyyə
Vasif Vəsfinur - Muxtaram
 

Ən Çox Oxunanlar

Təqvim

«    Dekabr 2024    »
BeÇaÇCaCŞB
 1
2345678
9101112131415
16171819202122
23242526272829
3031 

Quran Dinlə

Eşq Vilayəti

Banner

Hicab bağlamaq dərsləri


--------

--------

--------

--------

--------

--------

--------

 
 
Created by Donamor