[b] Heç vaxt “heç vaxt” demə [/b]

[b]Yeni təqvim ili ərəfəsi adətən, köhnənin yekunları vurulur, təzə üçün planlar cızılır - istər şəxsi planda olsun, istərsə də ictimai-siyasi planda.

Orta azərbaycanlı üçün fərdi yekunlardan danışmağa əlbəttə ki, dəymir. Əgər 2016-cı ilin ərəfəsində hökumət xalqa “üzən məzənnə” adlı “qiymətli” Yeni il “hədiyyəsi” edibsə və üstəlik, bunun ağır fəsadlarını önləmək üçün heç bir ciddi tədbir görmürsə, “başlı başını saxlasın” sloqanını ortaya atıbsa, növbəti illə bağlı nikbin olmaq və planlar qurmaq qəliz məsələdir.

Hələ dəqiq bilinmir ki, manatın özü Yeni ilə hansı qiyafədə, hansı vəziyyətdə və hansı kursla girəcək. Bugünkü məzənnə şükür ediləsi ola, hətta az sonra dəmir pullara ehtiyac qalmaya bilər...

Əslində manatın bir ildə iki dəfə ciddi dəyər itirərək ən zəif valyutaya çevrilməsi həm də dövlətin zəifləməsi deməkdir. Zira, güclü dövlətin güclü iqtisadiyyatı və ona uyğun da güclü valyutası olur. Əgər qonşu Gürcüstanda lari il ərzində 36%, Qazaxıstanda təngə 40% ucuzlaşdığı halda manat 98% dəyərdən düşübsə, deməli, biz bu il dövlət olaraq da, iqtisadi cəhətdən də Gürcüstan və Qazaxıstandan geri qalmışıq, zəifləmişik.

Eyni məntiqlə milli pulu - dolları dünyaya meydan oxuyan ABŞ dünyanın ən qüdrətli dövlətidir, çünki ən güclü iqtisadiyyata, ən güclü valyutaya sahibdir. Bu dərəcədə bəsit bir meyar, bəsit bir həqiqət. Yerdə qalanlar - Azərbaycanın guya regionun lider dövləti olması haqda bəyanatlar pafosdan savayı bir şey deyil və heç kimə - nə sadə xalqa, nə də dünyaya inandırıcı gələ bilməz. Əlahəzrət fakt başqa şeydir...

Güclü dövlətin güclü iqtisadiyyatı və yalnız bu iqtisadiyyatdan asılı sanballı büdcəsi, dayanıqlı pulu olur, daha bizim manat kimi neft-qazın qiymətinə göz dikib ABŞ dolları qarşısında daim tir-tir əsmir. Biz hələ onu yazmırıq ki, güclü iqtisadiyyat güclü ordunun varlığı üçün də əsas şərtdir.

Sadalananlardan sonra “torpaqlarımız niyə bir il də düşmən tapdağı altında qaldı” sualının dərki gərək ki, asan olsun. Hərçənd başa çatmaqda olan ilin ən böyük təsəllisi bəlkə də elə budur - ərazilər geri qaytarılmasa da işğal faktı da rəsmiləşmədi. Buna da şükür. Və bir də şükürlər olsun ki, Azərbaycanı bu il də Putinin Avrasiya layihələrinə qoşmaq mümkün olmadı.

Xarici işlər naziri Elmar Məmmədyarovun ilsonu verdiyi geniş müsahibə ümid eləməyə əsas yaradır ki (heç olmasa bir pozitiv ümidlə təzə ilə gedirik), rəsmi Bakı ümumiyyətlə, üzvlüyə hazırlaşmır. Halbuki, öncələr Moskva qarşısında işğal, “bir neçə rayon” şərtini qoyurdu.
Müsahibədən sitat: “İlk növbədə bütün region üçün təhlükə olan və regional əməkdaşlığa əngəl yaradan Ermənistanın Azərbaycana qarşı işğalı aradan qalxmalıdır. Nəticə etibarilə Ermənistan və Azərbaycan arasında qurulacaq əlaqələrin tərkib hissəsi kimi Avrasiya İqtisadi İttifaqı ölkələri Ermənistana çıxış üçün əlverişli nəqliyyat tranziti imkanları əldə edə bilərlər. Lakin bu, hələ Azərbaycanın bu təşkilata üzvlüyü demək deyil”.

Diqqət edildi yəqin ki, XİN başçısı erməni işğalı aradan qaldırılsa belə, Azərbaycanın Avrasiya Birliyinə yüzdə-yüz üzv olacağı vədini vermir. Bu, onun ilin ortalarında verdiyi analoji açıqlamadan fərqlənir. O zaman nazir bildirmişdi ki, Dağlıq Qarabağ ətrafındakı rayonlar boşaldılarsa, Bakı məsələyə baxa bilər və əlavə eləmişdi ki, “heç vaxt ”heç vaxt" demə". Prinsipial fərq ortadadır. Bəs səbəb?

Görünür, Bakı Qarabağ məsələsində Rusiyadan əlini birdəfəlik üzüb. Moskva-Ankara münasibətlərinin soyumasının da mövqeyə təsirsiz ötüşmədiyi şəksizdir. Demək, Türkiyənin Azərbaycan üçün artan dəyəri ciddiyə alınır. Bunu da gəlin, 2015-in barmaqla sayılacaq pozitiv, kövrək siyasi yekunlarından sayaq.

2016-da bunun davamı gələcəkmi? Manatın durumuna baxanda söyləmək çətindir. Amma heç vaxt “heç vaxt” deməyək. Davam gələ də bilər. Necə? Bu, artıq ayrı yazının mövzusudur.

musavat.com[b]