ABŞ mat durumda: savaşa davam, yoxsa barış? |
Müəllif: Admin | Bölmə: Xəbərlər | Vaxt: 4-11-2015, 17:29 | Şərh sayı: (0) | Baxılıb: 171
ABŞ mat durumda: savaşa davam, yoxsa barış?
ABŞ-ın planları pozuldu. Beynəlxalq təşkilatların yekdil boykot qərarını təşkil edib parlament seçkilərini pozmaq, Azərbaycanı Avropada təcrid edib çıxılmaz duruma salmaq, bu yolla öz iradəsinə tabe etmək istəyi baş tutmadı. 27 beynəlxalq təşkilatın və başda Böyük Britaniya olmaqla aparıcı Avropa dövlətlərini təmsil edən 500-ə yaxın müşahidəçinin parlament seçkilərinin müşahidəsinə qatılması, ABŞ-ın boykota köklənmiş planlarını alt-üst etdi. Ümumilikdə Avropa məkanını təmsil edən, parlament seçkisinin müşahidəsi üçün 28 nəfərlə ölkəmizə gələn Avropa Şurası Parlament Assambleyasının (AŞPA) müşahidə missiyasının rəhbəri Jordi Çuklanın açqılaması isə bu yöndə mübahisələrə son qoydu: "Seçkilər xalqın iradәsini ifadә edib".
ABŞ-ın seçkini boykot səyi təkcə Avropada deyil, heç öz ərazisində də keçərli olmadı. Kaliforniyadan olan sabiq konqresmen Co Baka seçkinin müşahidəsinə qatılmış həmvətənlərinin ümumi rəyini ifadə edərək, "Azərbaycanda parlament seçkilərində mənfi hal qeydə alınmayıb" dedi.
Bu sahədə istisnalıq təşkil edən ATƏT-in Demokratik Təsisatlar və İnsan Haqları Bürosunun boykot qərarı isə Azərbaycana yox, özünə ziyanlı oldu. ATƏT məkanında keçirilən seçkini izləməkdən imtina qərarı ilk dəfə verildiyindən, büronun fəaliyyəti diqqət mərkəzinə gələrək araşdırıldı. Ortaya çıxan faktlar isə DTİHB-nin ifşasına yol açdı. Bəlli oldu ki, bu qurum istisnasız olaraq qaydaları pozub, yalnız ABŞ-ın ATƏT-dəki səfiri Daniel Bayerin diktəsilə hərəkət etməklə, həm öz reputasiyasına, həm də ümumilkdə ATƏT adına ciddi zərbə vurub. İsrailin sabiq xarici işlər naziri, bu ölkədən parlament seçkisinin müşahidəsi üçün Azərbaycana gəlmiş nümayəndə heyətinin rəhbəri Aviqdor Liberman ATƏT DTİHB-nin fəaliyyətini ifşa edən ciddi bəyanatlar verdi. Azərbaycanda keçirilən seçkini yüksək demokratiya təcəssümü kimi şərh edən Liberman ATƏT DTİHB-ın boykot qərarı haqqında danışarkən, onun daim ikili standartlarla hərəkət etdiyini vurğuladı. Libermanın dilindən səslənən tezislər digər dünyaca məşhur siyasətçilər tərəfindən də tərkrarlandı və həm DTİHB-ni, həm də ABŞ-ı utanc halına saldı.
ABŞ-ın yaranmış rüsvayçı durumdan çıxmaq üçün atdığı addımlarda da çaşqınlıq hiss edilməkdədir. Belə ki, ABŞ-yönlü medanın öz mövqelərini əsaslandırmaq üçün dərc etdikləri materiallarda ciddi xətalar tapılır, yalançı mənbələrə istinad edilməsi üzə çıxır. Məsələn, bu kateqoriyaya daxil olan KİV-lər yazıblar ki, "Avropa Parlamentinin rəhbəri Martin Şults Azərbaycanda keçirilən son parlament seçkilərini antidemokratik adlandırıb. Şults Tvitter səhifəsində qeyd edib ki, bu seçkilər etimad qazanan standartlara uyğun olmayıb". Amma marağa düşüb Şutsun Tvitter səhifəsini araşdıranlar, orada məlum statusu tapmayıblar. Bəlli olur ki, ABŞ və onun media ruporları, mövqelərini əsaslandırmaq üçün arqument tapa bilmədiklərindən, yalana əl atmaq məcburiyyətində qalıblar. Başqa bir KİV qurumu isə yanlışlarının diqqətlə araşdırıldığını görüb, fərqli taktikaya əl atıb. Məsələn, yazıb ki, guya seçkilərin monitorinqində iştirak etmiş AŞPA nümayəndələri "Azərbaycanda keçirilmiş seçkiləri azad, ədalətli və demokratik seçkilər saya bilmərik" deyiblər. Hansı ki, AŞPA missiyasının rəhbəri ölkə jurnalistləri qarşısında konfrans keçirərək seçkini yüksək dəyərləndirdiklərini elan ediblər və biz yuxarıda onlardan sitat verdik. Faktı nəzərə alan neqativ yazının müəllifi özünü sığortalamaq üçün belə yazıb: "Bunu müşahidə missiyasına daxil olanlardan biri deyib!" Araşdıranda məlum olur ki, yazı müəllifinin nəzərdə tutduğu həmən "bir nəfər" Azərbaycana gəlmiş müşahidə missiyası adından bəyanat vermək üçün səlahiyyətli deyil, indən sonra tərəfdar toplamaq üçün petisiya keçirən biridir.
ABŞ texnoloqları və media ruporlarının yalan quraşdırmaq əməliyyatları təkcə seçki müşahidəçiliyinin boykotuna nail ola bilmədikləri üçün deyil. Qarşıda başlanmış oyunun ikinci mərhələsi var. Proseslərin təhlili göstərir ki, boykot taktikası effekt verməyən ABŞ indi də keçirilməsi baş tutmuş və yüksək dəyərləndirilmiş seçkilərin nəticələrini şübhəyə almaqla, onun Avropada tanınmasına mane olmaqda iddialıdır. Amma əllərində ATƏT DTİHB-nin yanaşmasından başqa istinad olunası bir fakt da yoxdur. Dövlət Departamentinin mətbuat xidmətinin nümayəndəsi Elizabet Tryudo bildirib ki, ABŞ Azərbaycandakı seçkiyə qiymət verməkdə çətinlik çəkir: "ATƏT DTİHB-nin iştirakı olmadan biz Azərbaycada seçkilərdə irəliləyiş əldə edilib-edilmədiyini söyləyə bilmirik".
Azərbaycanın siyasətinin yönəldiciləri isə ATƏT DTİHB-nin boykot qərarının yeni parlamentin Avropada tanınmasına mane olmayacağını bildiriblər. Prezidentin siyasi məsələlər üzrə köməkçisi Əli Həsənovun dilindən səslənən bu tezisin təsdiqlənməsi özünü çox gözlətməyib. Avropa İttifaqı Xarici Fəaliyyət Xidmətinin sözçüsü Maja Kocijancic təmsil etdiyi qurumun Azərbaycandakı parlament seçkiləri haqqında rəyini ifadə edərək bildirib ki, Avropa İttifaqı yeni seçilmiş parlament də daxil olmaqla, Azərbaycanın dövlət təsisatları ilə əməkdaşlığı davam etdirməyə qərar verib. Nəzərə alsaq ki, Avropa İttifaqı Xarici Fəaliyyət Xidməti Avropa İttifaqının xarici işlər nazirliyinə bərabər departamentidir, onda Avropa Şurasından sonra, bu qurumda da yeni parlamentin legitimlik statusunun qəbul edildiyini söyləmək olar.
Beləcə, Azərbaycan ABŞ-ın parlament seçkiləri fonunda təzyiq üçün hazırladığı planları iflasa uğratmağı bacardı. Bundan sonra ABŞ hansı yolu seçəcək: savaşa davam, yoxsa barış? Bu sualın cavabı, yəqin ki, sabah, ABŞ Konqresi Helsinki Komissiyasının noyabrın 5-ə təyin etdiyi Azərbaycana dair dinləmələrdən sonra bilinəcək.
Müşfiq Ələsgərli
Milli.Az
Oxşar Xəbərlər:
İnformasiya
Qonaq qrupunda olanlar istifadəçilər bu xəbərə şərh əlavə edə bilməz.
Qonaq qrupunda olanlar istifadəçilər bu xəbərə şərh əlavə edə bilməz.
Şərhlər