İslam dini ümumbəşəri dinə çevriləcək |
Müəllif: Admin | Bölmə: Məqalələr | Vaxt: 11-11-2015, 09:16 | Şərh sayı: (0) | Baxılıb: 286
İslam dini ümumbəşəri dinə çevriləcək
Quranda İmam Mehdinin (ə.f) quracağı ümumbəşəri dövlətə işarə edən və yaxud təvili (yozumu) bu mənada olan ayələr bir neçə qismə bölünür. Bu yazıda həmin ayələrin bir neçəsinə işarə edəcəyik.
İslam dininin ümumbəşəri bir din olacağını xəbər verən ayələr.
Bu ayələr İslamın ümumbəşəri bir din olacağına və saleh şəxslərin yer üzündə hakim olacağına işarə edir.
a) Haqq dinin dünyaya hakim kəsiləməsinə işarə edən ayə:
هُوَ الَّذِي أَرْسَلَ رَسُولَهُ بِالْهُدَى وَدِينِ الْحَقِّ لِيُظْهِرَهُ عَلَى الدِّينِ كُلِّه
“Öz Peyğəmbərini hidayət (vasitələri) və haqq din ilə bütün dinlərə qalib etmək üçün göndərən Odur”.[1]
b) Saleh şəxslərin yer üzərinə hakim olacağına işarə edən ayə:
Təkcə Quranda deyil, digər səmavi kitablarda saleh şəxslərin yer üzərinə hakim olacaqlarına dair xəbərlər vermişdir.
وَلَقَدْ كَتَبْنَا فِي الزَّبُورِ مِن بَعْدِ الذِّكْرِ أَنَّ الْأَرْضَ يَرِثُهَا عِبَادِيَ الصَّالِحُونَ
"Həqiqətən Biz, Zikrdən sonra Zəburda yazdıq və qərara aldıq ki, bu yerin varisi (sahibi, hakimi və bərəkətlərindən tam istifadə edən) Mənim saleh bəndələrim olacaqlar".[2]
Bu ayənin ilk cümləsinin təfsirində 3 nəzəriyyə mövcuddur:
1. ”Zəbur” dedikdə peyğəmbərlərə nazil olan səmavi kitablar, “Zikr” dedikdə isə Lövhi-məhfuz nəzərdə tutulub.
2. “Zəbur” dedikdə Tövratdan sonra nazil olan kitablar nəzərdə tutulub. “Zikr” isə Tövrata işarədir.
3. “Zəbur” deyildikdə Həzrət Davudun (ə) kitabı, “Zikr” deyildikdə isə Həzrət Musanın (ə) kitabı (Tövrat) nəzərdə tutulub.[3]
Hər halda əldə etdiyimiz nəticə budur ki, Allah-Taala Həzrət Muhəmməddən (s) öncəki peyğəmbərlərə də gələcəkdə saleh insanların yer üzərinə hakim olacaqları barədə xəbərlər vermişdir.
c) Zəif salınmışların yer üzərindəki imamət və varisliyinə işarə edən ayə:
وَنُرِيدُ أَن نَّمُنَّ عَلَى الَّذِينَ اسْتُضْعِفُوا فِي الْأَرْضِ وَنَجْعَلَهُمْ أَئِمَّةً وَنَجْعَلَهُمُ الْوَارِثِينَ
“Biz istəyirik ki, yer üzərində zəif salınmışlara mərhəmət göstərək və onları (camaata) imam, (yer üzünə) varis edək” .[4]
Bu ayə Həzrət Musanın (ə) və bəni İsrailin Firon və tərəfdarları ilə mübarizəsi barədə nazil olub. Lakin açıq-aşkar şəkildə zəif salınmışların zalımlar üzərindəki qələbəsinə və onların dünyaya hakim olacağına dəlalət edir. Bu cəhətdən Əhli-beytndən (ə) nəql olunan hədislər bu ayəni İmam Mehdinin (ə.f) ümumbəşəri dövlətinə aid etmişdir[5].
d) Əməli saleh və imanlıların xilafətinə işarə edən ayə:
Allah-Taala müsəlmanlardan imanlı və əməlisaleh olan bir qrupunun iqtidara yetişərək xilafət və hakimiyyət sahibi olacaqlarını vəd etmişdir.
وَعَدَ اللَّهُ الَّذِينَ آمَنُوا مِنكُمْ وَعَمِلُوا الصَّالِحَاتِ لَيَسْتَخْلِفَنَّهُم فِي الْأَرْضِ كَمَا اسْتَخْلَفَ الَّذِينَ مِن قَبْلِهِمْ وَلَيُمَكِّنَنَّ لَهُمْ دِينَهُمُ الَّذِي ارْتَضَى لَهُمْ وَلَيُبَدِّلَنَّهُم مِّن بَعْدِ خَوْفِهِمْ أَمْنًا يَعْبُدُونَنِي لَا يُشْرِكُونَ بِي شَيْئًا وَمَن كَفَرَ بَعْدَ ذَلِكَ فَأُوْلَئِكَ هُمُ الْفَاسِقُونَ
“Allah sizdən (müsəlmanlardan) iman gətirib yaxşı işlər görən kəslərə vəd etmişdir ki, onları mütləq özlərindən qabaq olmuşları canişin etdiyi kimi yer üzündə (Öz) canişini və hakimi edəcək, onlar üçün bəyəndiyi dini (İslam dinini) mütləq, bərqərar edərək möhkəmləndirəcək və onların halını şübhəsiz, qorxu və vahimədən sonra əmin-amanlıq və xatircəmliklə əvəz edəcəkdir. Belə ki yalnız Mənə ibadət etsinlər və heç nəyi Mənə şərik qoşmasınlar. Kim bundan (bu böyük nemətdən) sonra nankorluq etsə, belələri doğrudan da itaətsizdirlər”[6].
Bu ayə aşkar şəkildə bir qrup əməlisaleh və imanlı müsəlmanın çirkinliklərdən uzaq və ilahi prinsiplərə əsaslanan cəmiyyət quracaqlarına dəlalət edir. Ancaq dini dəyərlərin hakim kəsildiyi bir cəmiyyətdə insanlar daxili və xarici düşmənlərin qorxusundan əmin-amanlıqda qalıb əmniyyətli həyat sürə bilərlər.
Əvvəlki ümmətlərdə də haqq dinin ardıcılları müəyyən zaman kəsiyində hakimiyyətə yetişmişdir. Belə ki bu ayədə də ona işarə olunur. Lakin heç bir şəkk-şübhə yoxdur ki, bu günə qədər mütləq şəkildə aramlıq və əmin-amanlığa qərq olmuş bir cəmiyyət və hökumət olmamışdır. Ona görə də Əhli-beyt hədislərində də qeyd olunduğu kimi, bu ayənin ən kamil nümunəsi Həzrət Mehdinin (ə.f) quracağı hökumət və dövlətdir. Deyilənlərin ən kamili yalnız onun qurduğu ümumbəşəri dövlətdə müşahidə olunacaq.
e) Fitnələrin sona çatacağına işarə edən ayə:
Quran iki dəfə cihadın hikmətinin fitnə və zülmkar haikmlərin zülmünə son qoyaraq ilahi hakimiyyətin qurulması olduğunu təkidlə vurğulayır.
وَقَاتِلُوهُمْ حَتَّى لاَ تَكُونَ فِتْنَةٌ وَيَكُونَ الدِّينُ لِلّهِ فَإِنِ انتَهَواْ فَلاَ عُدْوَانَ إِلاَّ عَلَى الظَّالِمِينَ
“Heç bir fitnə qalmayıncaya (şirkin kökü kəsilincəyə) və din və itaət yalnız Allaha məxsus oluncaya qədər onlarla vuruşun. Beləliklə, əgər (Allaha şərik qoşmaqdan) əl çəksələr, zalımlardan başqasına qarşı həddi aşmaq rəva deyildir.[7]”
Allah-Taala başqa bir yerdə isə belə buyurur:
وَقَاتِلُوهُمْ حَتَّى لاَ تَكُونَ فِتْنَةٌ وَيَكُونَ الدِّينُ كُلُّهُ لِلّه فَإِنِ انتَهَوْاْ فَإِنَّ اللّهَ بِمَا يَعْمَلُونَ بَصِيرٌ
“Onlarla (müşriklərlə) heç bir küfr, fəsad və təhlükə qalmayana və (ümumi rəsmi) din tamamilə Allaha məxsus olana kimi vuruşun. Beləliklə, əgər (şirkdən) əl çəksələr, əlbəttə Allah onların etdiklərini görəndir”[8].
Bu iki ayədə İlahi hakimiyyətin qurulacağı aşkar şəkildə qeyd edilməsə də, bütün növ fitnə və fəsadın kökü kəsilənə və dini ayinlər hakim kəsilənə qədər cihad və mübarizə etmək təkid olunur. Bu da İslam dininin gələcəkdə ümumbəşəri bir dinə çevriləcəyinə dair aşkar işarədir.
İslamın ümumbəşəri bir dinə çevriləcəyinə dəlalət və ya aşkar şəkildə işarə edən bu növ ayələr hədislərdən[9] kömək almadan da İmam Mehdi (ə.f) hökumətinə tətbiq etmək olar. Ona görə ki, İslamın ümumbəşəri bir dinə çevrilməsi İmam Mehdi (ə.f) kimi ismətli və bacarıqlı bir rəhbər olmadan mümkün deyil. İstər sünni, istərsə də şiə hədis mənbələri də onun mütləq qiyam edərək ilahi prinsiplərə əsaslanan ümumbəşəri bir dövlət quracağını qeyd etmişlər.
Bəhruz Camal
imamzaman.az
[1] Səff/9, Tövbə/33, Fəth/28
[2] Ənbiya/105
[3] Məcməul-Bəyan, həmin ayənin təfsirində.
[4] Qəsəs/5
[5] Şeyx Tusi, əl-Ğybə, səh/184, hədis/143, Biharul-Ənvar, c/51, səh/54, hədis/35
[6] Nur/55
[7] Bəqərə/193
[8] Ənfal/39
[9] Təfsirul-Əyyaşi, c/2, səh/56, hədis/48, Məcməul bəyan, c/4, səh/266, Biharul-Ənvar, c/51, səh/ 55, hədis/41
Oxşar Xəbərlər:
İnformasiya
Qonaq qrupunda olanlar istifadəçilər bu xəbərə şərh əlavə edə bilməz.
Qonaq qrupunda olanlar istifadəçilər bu xəbərə şərh əlavə edə bilməz.
Şərhlər