Deputat maaşı ilə bağlı ilginc təklif |
Müəllif: Admin | Bölmə: Xəbərlər | Vaxt: 23-12-2015, 23:23 | Şərh sayı: (0) | Baxılıb: 318
Deputat maaşı ilə bağlı ilginc təklif
Zahid Oruc: “Parlamentin işində iştirak etməyənlərin maaşını ümumən dayandırmaq daha ədalətli olardı”
2015-ci il ərzində milli valyutamızın ikinci dəfə devalvasiyaya uğraması, üstəlik də dollar və avronun günbəgün bahalaşmaqda davam etməsi kritik vəziyyət yaradıb. Belə bir situasiyada əhalinin xüsusilə aztəminatlı hissəsinin maaş, sosial müavinət və təqaüdlərinin artırılmasının zəruriliyi ilə bağlı müzakirələr gedir.
Lakin bəzi ekspertlər hesab edir ki, bu devalvasiya ölkənin bütün vətəndaşlarının həyatına ciddi şəkildə mənfi təsir göstərdiyindən artımlar və kompensasiyalar bütün sahə adamlarına aid edilməlidir. 2016-cı ilin dövlət büdcəsi isə cəmi bir ay əvvəl Milli Məclis tərəfindən qəbul edilib. Maraqlıdır, indiki situasiyada büdcəni təsdiqləyən deputatlar öz maaşlarının artımını zəruri hesab edirlərmi, yaxud onlar parlamentin payız sessiyasının 29 dekabr iclasında bununla bağlı məsələ qaldırmağı düşünürlərmi?
Deputat Əli Məsimli “Yeni Müsavat”ın suallarını cavablandırarkən qeyd etdi ki, iclasda deputatların maaşının artırılması ilə bağlı deyil, digər kateqoriyadan olan əhalinin durumu barədə məsələ qaldırmaq fikrindədir. O, bildirdi ki, devalvasiya dollarla kredit götürənlərin onsuz da ağır olan durumunu daha da ağırlaşdırdı: “Bununla yanaşı devalvasiya qiymətlərin, ilk növbədə xaricdən gətirilən malların bir hissəsinin qiymətlərinin artmasına gətirib çıxarır. Əgər bu sahədəki təcrübədən çıxış etsək, əhalinin daha çox işlətdiyi malların qiyməti aşağısı 15 faiz artmalıdır... Amma bəzi monitorinqlərin nəticələri artıq indidən ortalama 20-30 faiz və daha çox artımdan xəbər verir. Deməli, süni qiymət artımına qarşı təsirli tədbirlər görülməsə, əhalinin bu sahədə itkiləri də devalvasiyanın törətdiyi real itkilərdən də çox ola bilər. Qiymətlərin bu cür artımı əhalinin real gəlirlərini aşağı salacaq”.
Ə.Məsimli qeyd etdi ki, bu itkiləri kompensasiya etməkdən ötrü kompleks tədbirlər görmək lazımdır: “Eyni zamanda maaşların, pensiyaların və digər ödənişlərin artırılması istiqamətində konkret addımların atılmasına zərurət yaranıb. İlk növbədə əhalinin aztəminatlı təbəqələrinin maşları artmalıdır. Ona görə də mən Milli Məclisdə dollarla krediti olanların daha ağır durumda olan hissəsinin borclarının əvvəlki məzənnə ilə ödənilməsi və əhalinin aşağı və orta maaşlı hissəsinin maaşlarının artırılması məsələsini qaldıracam”.
Deputat Fazil Mustafa bildirdi ki, deputatların maaşı barədə danışmaq ən sonuncu məsələdir: “Hökumət ilk öncə aztəminatlı insanları acınacaqlı durumdan çıxarmaq barədə düşünməlidir. Devalvasiya nəticəsində kredit borclarını ödəyə bilməyən vətəndaşların vəziyyətini yumşaldacaq addımlar atılmalıdır. Bu devalvasiya zəlzələsinin altından Azərbaycan insanının necə salamat çıxması barədə ilk öncə düşünülməlidir”.
AVP sədri, deputat Fəzail Ağamalı dedi ki, devalvasiyadan sonra əhalinin müxtəlif kateqoriyalarına kompensasiyaların verilməsi məsələsinə iqtisadçıların və sosial-siyasətlə məşğul olan komitə üzvlərinin yanaşmaları daha peşəkar olardı: “Lakin verilən məlumata görə, artıq dövlət tərəfindən bu baxımdan müəyyən addımların atılması nəzərdə tutulub. Bir neçə gün bundan öncə Maliyyə Nazirliyinin rəsmilərindən biri ANS-ə verdiyi açıqlamada sosial müdafiəyə ehtiyacı olan kateqoriyaların bu baxımdan kampensasiyasının aparılmasının dövlət tərəfindən nəzərdə tutulduğunu dilə gətirdi. Deputatlara gəlincə, şəxsən mən deputatların maaşının qaldırılması barədə təklif verməyəcəyəm”.
F.Ağamalı dedi ki, hazırda 2 min AZN-ə yaxın maaş alır: “Əslində ölkəyə idxal olunan məhsulların qiymətləri qiyməti qalxacaq. Deputatın da məncə, həmin məhsullara o qədər də ehtiyacı yoxdur. Çünki deputat biznesmen deyil ki, xaricdən aldığı hər hansı bir məhsula, yaxud avadanlığa görə xeyli əziyyət çəksin. Deputatın maaşı onun yaşamağını təmin edən, gündəlik həyatı, tələbatı xarakterli məhsulların alışına və xərclənməsinə kifayət edən vəsaitdir. Ona görə də mən güman etmirəm ki, deputatlar devalvasiyadan, dolların dəyərinin artması və manatın dəyərdən düşməsindən xeyli dərəcədə maliyyə itkilərinə məruz qalacaqlar… Bəli, ola bilsin iş adamı olan deputatlara təsir edəcək. O deputatlar ki, onlar öz işlərini, sahibkarlıq fəaliyyətini xariclə qurublar və bütün əməliyyatları dollarla aparırlar”.
Zahid Oruc “Yeni Müsavat”a bildirdi ki, devalvasiyadan sonra hansı əhali qrupuna daha çox ziyan dəyibsə, onlara kömək etməyə, büdcəyə dəyişikliklər vasitəsilə qiymət artımını və dəyişən həyat şərtləri qarşısında insanların ehtiyaclarını qarşılamağa çalışmaq lazımdır: “Yaşayış minimumunun 136 manat olduğunu nəzərə alaraq, yeni iqtisadi reallıqda necə hərəkət etmək lazımdır, sualına hökumət təcili cavab verməlidir. Ona görə də parlamentin hazırki vəzifəsi qanunvericilik və hüquqi təşəbbüslər vasitəsilə islahatlara dəstək verməkdir”.
Z.Orucun sözlərinə görə, manatın dəyər itirməsindən özünü qorumağa çalışmaq ona qarşı ictimai qınağı birə-beş qat artırar, vaxtilə Roma imperiyasında mövcud olan xüsusi kastaların özünüsığorta tədbirinə bənzəyərdi: “Deputatların bir çoxu biznes dünyasından Məclisə daxil olublar və indinin özündə də bir əlləri ordadır. Deməli, yetərli xarici valyuta ilə hərəkət edən və müxtəlif maliyyə əməliyyatlarında iştirakçı olanların son devalvasiya sayəsində manat konvertasiyasında xeyli qazanc götürdüklərinə heç bir şübhə yoxdur. Yəni, “pulla pul qazanmaq” istəyənlərin sırasında xeyli həmkarlarımızın olduğuna şübhə etmirik və qədim bir misalda deyildiyi kimi, heç kəsin varını da saymırıq. Lakin deputatların maaşlarının artırılması təklifi Milli Məclisdə iclasları yarımçıq tərk edənlərin və ona ideya-siyasi töhfə verməyənlərin də mükafatlandırılması olardi ki, buna da normal yanaşmaq qeyri-mümkündür. Əksinə, parlamentin işində iştirak etməyənlərin maaşını ümumən dayandırmaq daha ədalətli olardı-əgər qanunlar buna imkan versəydi. Çünki hər bir məvacib ona çəkilən fiziki və əqli zəhmətin yekunudur, yalnız mandatın qazanılması ilə əldə olunmur və onu mənə də haqq etmək gərəkdir”.
E.PAŞASOY
Musavat.com
Oxşar Xəbərlər:
İnformasiya
Qonaq qrupunda olanlar istifadəçilər bu xəbərə şərh əlavə edə bilməz.
Qonaq qrupunda olanlar istifadəçilər bu xəbərə şərh əlavə edə bilməz.
Şərhlər