200 manat maaşla ipoteka? |
Müəllif: Admin | Bölmə: Xəbərlər | Vaxt: 2-10-2015, 15:54 | Şərh sayı: (0) | Baxılıb: 316
200 manat maaşla ipoteka?
Milli Məclisin iclasında deputatlar Musa Quliyevlə Qənirə Paşayeva müəllimlərin və həkimlərin ipoteka probleminə toxunublar. "Müəllim və həkimlərin maaşı az olduğu üçün ipotekadan yararlana bilmirlər. İstərdim ki, onlar xüsusi kateqoriyaya aid edilsinlər və onlar da sosial ipotekadan yararlana bilsinlər",-deyə M.Quliyev bildirib.
Qənirə Paşayeva da bildirib ki, orta məktəb müəllimləri ipoteka üçün müraciət edəndə onların əmək haqlarının ipotekanın ödənişi üçün lazım olan standartlardan aşağı olması əsas gətirilir və onların bir çoxu dövlətin bu sistemindən yararlana bilmirlər: "Ona görə də orta məktəb müəllimlərinin sosial ipotekadan lazımi səviyyədə öz mənzil probleminin həlli istiqamətində yararlana bilməsi üçün mexanizmlərə ehtiyac var. Hökumətimizi gələn ilin büdcəsində bu məsələni həll etməyə çağırırıq. Bu, müəllimlərimiz üçün böyük dəstək olardı".
Deputat onu da vurğulayıb ki, orta məktəb müəllimlərinin əksəriyyətinin əmək haqları sosial ipotekadan geniş yararlanmağa imkan vermədiyi üçün onlarla bağlı ilkin ödəniş, kreditlərin müddəti, həcmi və faizləri ilə bağlı xüsusi yanaşma mexanizmlərinə ehtiyac var.
Deputatların parlamentdə səsləndirdiyi təkliflə bağlı həkim və müəllimlərin münasibətini öyrəndik.
Tibb elmləri doktoru, professor Adil Qeybulla bildirdi ki, bu təklifin reallaşıb-reallaşmaması dövlətin vətəndaşa münasibətinin ifadəsi olacaq: "Bu təklifdən öncə həkim və müəllimlərə dövlət qulluqçusu statusu verilməsi də təklif olunmuşdu. Müəllim və həkim normal maaş almalıdırlar.
Biz ölkədə iqtisadi münasibətlərin və dövlət büdcəsinin fərqindəyik. Ola bilsin, bu səbəbdən həkim və müəllimlər yüksək səviyyədə maaşla təmin olunmurlar. Hər halda bazar şərtləri və yaşayış səviyyəsi nəzərə alınaraq maaş təminatı olmalıdır. Sovet kriteriyaları ilə maaşların qalması heç bir məntiqə sığmır.
Dəfələrlə bu təklif edilib, amma reallaşmayıb. Müəllim və həkimin statusu dəyişməlidir. Bu da dövlətin onlara münasibətinin ifadəsindən, yəni maaşdan keçir".
Təhsil eksperti Nadir İsrafilovun sözlərinə görə, son zamanlar müəllimlərin maddi həvəsləndirilməsi, müəllimin cəmiyyətdə nüfuzunun artırılması və onlara dövlət qulluqçusu statusunun verilməsi təklifləri çox səslənir: "Sosial ipoteka krediti ilə bağlı təklifin səsləndirilməsinin özü belə müsbət haldır. Bu təklifin reallaşması üçün mexanizm olmalıdır. İşlək mexanizmin olmaması səbəbindən bu günə qədər müəllimlərlə bağlı səslənən təklifləri təklif olaraq qalıb".
İqtisadçı ekspert Natiq Cəfərli bildirir ki, parlamentdə səslənən təklif qulağa və könülə xoş gələn təklifdir: "Ölkədə yüz minlərlə həkim və müəllim var. Deputatlar onlara xoş gələcək təklifi səsləndiriblər. Amma həmin kəsimdən olan vətəndaşlarımızın sosial ipoteka almaq üçün belə hazırkı maaşı yetmir. Yəni sosial ipoteka kreditini ən aşağı ödənişlə hesablasaq, 200 manat civarında aylıq ödəniş etmək lazımdır ki, sosial ipotekadan yararlanmaq mümkün olsun. Əksər müəllimlərin maaşı elə bu civardadır. Həkimlərdə də aşağı-yuxarı elə bu vəziyyətdir.
Açığı, bu təklifin reallaşması üçün bir zəmin yoxdur. Ona görə də belə təkliflərin parlament seçkisindən öncə səsləndirilməsi seçicidən xal qazanmağa hesablanıb. Əgər belə dəyərləndirməsək, o zaman bu təklifi səsləndirən şəxslər müəllimlərin və həkimlərin maaşının az olmasına da diqqəti çəkməliydilər".
İqtisadçı bu təklifin reallaşması üçün şərtləri açıqladı: "Əlbəttə, bu təklifin reallaşması sosial ipotekanın şərtlərində dəyişikliyin olması ilə mümkündür. Məsələn, həkim və müəllimlərin sosial ipoteka alarkən onların ailə üzvlərinin tam gəlirlərinin hesablanması və buradan çıxış edərək ödənişlərin həyata keçirilməsi üçün bir düzənləməyə ehtiyac var.
İkinci, ciddi bir məsələ ondan ibarətdir ki, illərdir bu məsələ ilə bağlı danışırlar, amma heç bir addım yoxdur. Söhbət sosial evlər layihəsindən gedir. Yəni dövlət sosial evlər layihəsinə start verə bilər. Bir şərtlə ki, tikintini özü aparmasın. Dövlət bu işlərdə nə qədər aktiv rol almağa çalışırsa, adətən həm işin keyfiyyəti, həm də işin sürəti xeyli dərəcədə aşağı düşür.
Dövlətin görə biləcəyi iş var. O da bundan ibarətdir ki, torpaq sahəsini pulsuz təqdim edə, həmin yerə kommunikasiya xətlərinin çəkilməsini dövlət öz üzərinə götürə və tender elan edə bilər. Tenderə təcrübəli yerli və xarici şirkətləri cəlb edə bilər ki, onlar da burada iştirak etməklə sosial evlərin tikintisində aktiv rol alarlar. Bir çox məsələlər var ki, onlar müzakirə yolu ilə öz həllini tapa bilər. Amma açığı, populist çıxışlarla problemlərin həlli mümkün deyil", - deyə ekspert bildirdi.
Oxşar Xəbərlər:
İnformasiya
Qonaq qrupunda olanlar istifadəçilər bu xəbərə şərh əlavə edə bilməz.
Qonaq qrupunda olanlar istifadəçilər bu xəbərə şərh əlavə edə bilməz.
Şərhlər