Kredit reytinqi aşağı salınan Azərbaycanı nə gözləyir? |
Müəllif: Admin | Bölmə: Xəbərlər | Vaxt: 2-02-2016, 07:35 | Şərh sayı: (0) | Baxılıb: 174
Kredit reytinqi aşağı salınan Azərbaycanı nə gözləyir?
Azərbaycanın hazırkı iqtisadi vəziyyətə görə Dünya Bankı (DB) və Beynəlxalq Valyuta Fondundan (BVF) 4 milyard ABŞ dolları həcmində kredit alacağı ilə bağlı ictimaiyyətdə məlumatlar dolaşsa da, ölkə başçısı belə bir məsələnin gündəmdə olmadığını bildirdi.Eyni zamanda DB-nın Azərbaycanla bağlı yaydığı bəyanatda qeyd olunur ki, bu qurum ölkəmizdə keçiriləcək islahatlara dəstək verməyə hazırdırlar.
Bəs, DB-nın borc verdiyi ölkələr iqtisadi böhrandan çıxa bilirlərmi?
Öncəliklə qeyd edək ki, Dünya Bankı Qrupu və ya sadəcə, Dünya Bankı bir neçə bir-birilə sıx əlaqəli maliyyə institutlarından ibarət çoxsahəli kredit təşkilatıdır. Əsas məqsədləri isə inkişaf etmiş ölkələrin maliyyə yardımı əsasında, inkişaf etməkdə olan ölkələrdə həyat səviyyəsinin qaldırılmasıdır. Qurum fəaliyyətə 25 iyun 1946-cı ildə başlayıb. İlk krediti isə 9 may 1945-ci ildə 250 milyon ABŞ dolları həcmində olmaqla, İkinci Dünya Müharibəsi nəticəsində dağılmış iqtisadiyyatının yenidən qurması üçün Fransaya verib. DB-nın nizamnaməsinə görə, strateji qərarların verilməsi üçün səhmdarların səsinin ən azı 85 faizini toplamaq lazımdır.
Onu da qeyd edək ki, 2015-ci ilin məlumatına görə, bu ilə qədər DB tərəfindən Azərbaycana 51 layihə çərçivəsində 3,6 mlrd. dollar kredit ayrılıb.
Mövzu ilə bağlı musavat.com-a danışan iqtisadi ekspert Rəşad Həsənov bildirib ki, dünya ölkələrinin, eləcə də Azərbaycanın bu qurumdan borc alması əslində, normal hadisədir: “Dünya Bankının və Beynəlxalq Valyuta Fondunun əslində, funksiyaları da elə bundan ibarətdir. Hər iki qurum hansısa ölkələrə vəsaitlər təqdim edərkən, paralel olaraq çatışmazlıqların araşdırılması, problemlərin üzə çıxarılması və islahatların aparılması kimi bir paketlə də çıxış edir. Bu isə onu göstərir ki, Dünya Bankının fəaliyyətləri elə islahatlarla müşahidə olunur. İndiyə qədər demək olar ki, yüzlərlə ölkə Dünya Bankına müəyyən böhranlar dövründə müraciətlər edib. Onlar üçün də heç bir ciddi problem yaranmayıb. Misal üçün bu qurumlar qonşu ölkə Türkiyəni 1980-90-cı illərdə çox ciddi şəkildə müdafiə ediblər. Bu ölkədə Beynəlxalq Valyuta Fondunun böyük vəsaitləri olub. Müəyyən müddət ərzində tənzimləyici rol oynayırlar, sonradan isə bu vəsaitlər geri qaytarılır”.
Bir zamanlar DB Azərbaycanı da onunla əməkdaşlıq edərək, kasıb ölkələrə yardım etməyə çağırırdı. R.Həsənov hesab edir ki, bu tendensiya iqtisadiyyatda normaldır: “Azərbaycan kimi ölkələrdə iqtisadi vəziyyətin müəyyən dövr ərzində dəyişməsi qeyri-adi bir məsələ deyil. Burada sadəcə olaraq resursdan asılılıq var. Qiymətlər dəyişdikcə, ölkədəki iqtisadi vəziyyət də dəyişir. Bundan öncəki dövrdə Azərbaycanın borc vermə imkanı var idi. Hətta deyərdim ki, indi də Azərbaycan Neft Fondunun vəsaitlərini hansısa formada bir çox ölkələrdə yerləşdirərək, investisiya alətlərindən istifadə edir. Ancaq məsələ hazırda fərqlidir. Əgər ehtiyac varsa, prosesi qürur məsələsinə çevirmək yanlış olar. Əksinə, daha operativ şəkildə, mövcud situasiyaya reaksiya verərək, islahatlar aparıb, böhranı tez bir zamanda müsbətə doğru dəyişməyə ehtiyac var”.
Bütün bu proseslərin fonunda Azərbaycanın kredit reytinqi də “spekulyativ” səviyyəyə endirildi. Ekspert hesab edir ki, belə bir vəziyyətdə borclanmada müəyyən maneə yaransa da, əslində, bu hal da gözlənilən idi: “Kredit reytinqinin aşağı salınması gözlənilən idi. Etiraf edilməsə də, mövcud situasiya kənardan açıq şəkildə görünür. Bəzi dövlət qurumları bunu qeyri-adi hal kimi qəbul edirlər. Hesab edirəm ki, digər agentliklər də bundan sonra Azərbaycan üçün kredit reytinqini aşağı salacaqlar. Bu, təbii prosesdir və heç bir ikilistandartdan söhbət gedə bilməz. Risklər artdıqca, kredit reytinqi aşağı düşməlidir. Bunun Azərbaycan üçün mənfi tərəfi ondan ibarətdir ki, bundan sonrakı borclanmalarda daha çox tələblərlə üzləşəcəyik. Eyni zamanda müddət məsələsində də ölkəmiz çətinliklərlə üzləşə bilər və daha bahalı faizlərlə borclanacağıq. Bu vəziyyət Dünya Bankının Azərbaycana kredit verməsinə elə də ciddi təsir etməyəcək. Qurum bununla bağlı öz müsbət bəyanatını da açıqlayıb. Dünya Bankı və Beynəlxalq Valyuta Fondunun əsas qayəsi o deyil ki, onlar borcu verib, sonra da faizini alsınlar. Bu qurumların işi həm də tövsiyə xarakterli struktur tənzimləmələrinin aparılmasıdır”.
Oxşar Xəbərlər:
İnformasiya
Qonaq qrupunda olanlar istifadəçilər bu xəbərə şərh əlavə edə bilməz.
Qonaq qrupunda olanlar istifadəçilər bu xəbərə şərh əlavə edə bilməz.
Şərhlər